2023 წლის ნოემბრის თვის განმავლობაში საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებები

Kreston Georgia აგრძელებს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებებისა და სიახლეების მიმოხილვას. ამჯერად გთავაზობთ 2023 წლის ნოემბრის თვეში შესული საკანონმდებლო სიახლეების მიმოხილვას.

 

სარჩევი

1. ცვლილებები საქართველოს კანონში

1.1. საპენსიო შენატანებთან დაკავშირებული ცვლილება საგადასახადო კოდექსში

1.2. მნიშვნელოვანი ცვლილებები „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონში

2. ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

2.1. ბარტერული ოპერაციის დაბეგვრის ახალი წესი

2.2. რეგისტრაცია დისტანციური იდენტიფიკაციის სერვისით

2.3. სხვა მნიშვნელოვანი ცვლილებები N996 ბრძანებაში

 

1. ცვლილებები საქართველოს კანონში

• საპენსიო შენატანებთან დაკავშირებული ცვლილება საგადასახადო კოდექსში

2023 წლის 20 ნოემბერს გამოქვეყნდა და ძალაში შევიდა ცვლილება საქართველოს საგადასახადო კოდექსში. აღნიშნული ცვლილება განპირობებულია „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონში შესულ ცვლილებასთან (იხ. 1.2. პუნქტი) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის შესაბამისობაში მოყვანის საჭიროებით.

კერძოდ, „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილება იქნა შეტანილი პენსიის განმარტებაში და განისაზღვრა, რომ საპენსიო ასაკისა და შესაძლებლობის შეზღუდვის საფუძველზე მონაწილეზე გაიცემა პენსია. იმის გათვალისწინებით, რომ პენსია არ ექვემდებარება დაბეგვრას, სსკ-ის 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ3“ ქვეპუნქტი დაზუსტდა და აისახა, რომ საშემოსავლო გადასახადის დაბეგვრისაგან გათავისუფლებულია ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული საპენსიო შენატანები, მასზე დარიცხული სარგებელი და „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის 32-ე და 33-ე მუხლების შესაბამისად დანიშნული/გაცემული პენსია, გარდა ახალი „ბ3.ა“- „ბ3.გ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრული შემთხვევებისა, ესენია:

• ბ​3.ა) საპენსიო შენატანის შეცდომით ან ზედმეტად განხორციელების შემთხვევაში დაგროვებითი საპენსიო სქემის მონაწილისთვის/ფიზიკური პირისთვის დასაბრუნებელი, შეცდომით ან ზედმეტად განხორციელებული საპენსიო შენატანის ოდენობის შესაბამისი თანხისა და მასზე დარიცხული სარგებლისა;
• ბ​3.ბ) „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის 22-ე მუხლის შესაბამისად დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასული დასაქმებულისთვის დასაბრუნებელი საპენსიო შენატანის ოდენობის შესაბამისი თანხისა და მასზე დარიცხული სარგებლისა;
• ბ​3.გ) „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის 34​1 მუხლის შესაბამისად დაგროვებითი საპენსიო სქემის მონაწილის მიერ საქართველოს სამუდამოდ დატოვების საფუძვლით მისთვის დასაბრუნებელი საპენსიო აქტივების შესაბამისი თანხისა.

მაშასადამე, შეცდომით ან ზედმეტად განხორციელებული საპენსიო შენატანისა და მასზე დარიცხული სარგებლის დაბრუნება, ასევე დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასული, მათ შორის საქართველოს სამუდამოდ დატოვების საფუძვლით, დასაქმებულისთვის დაბრუნებული საპენსიო შენატანი და მასზე დარიცხული სარგებელი, ექვემდებარება საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრას. აღნიშნულის შესახებ კი კოდექსში ასეთი ცხადი ჩანაწერი ცვლილებამდე არსებულ რედაქციაში არ ყოფილა.

ასევე, სსკ-ის 154-ე მუხლის პირველ ნაწილს დაემატა „ვ“ ქვეპუნქტი, რომლის მიხედვითაც სსიპ საპენსიო სააგენტო განისაზღვრა საგადასახადო აგენტად „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე საქართველოს სამუდამოდ დატოვების საფუძვლით პირისათვის საპენსიო აქტივების გაცემისა და დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასვლის საფუძველზე საპენსიო აქტივების შესაბამისი ოდენობის თანხის დაბრუნების ნაწილში.

• მნიშვნელოვანი ცვლილებები „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონში

2023 წლის 20 ნოემბერს გამოქვეყნდა მასშტაბური ცვლილება „დაგროვებითი პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონში. წარმოგიდგენთ იმ მნიშვნელოვანი ცვლილებების მიმოხილვას, რაც გავლენას ახდენს დამსაქმებლის/დასაქმებულის საპენსიო შენატანებზე, ხოლო დანარჩენი ცვლილებები დეტალურად შეგიძლიათ იხილოთ თანდართულ ბმულზე https://matsne.gov.ge/ka/document/view/5952921?publication=0.

კანონის ახალი რედაქციის პირველი მუხლის მე-4 პუნქტის „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტების თანახმად, კანონის მოქმედება ვრცელდება საქართველოს მოქალაქეებზე, საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვის მქონე უცხო ქვეყნის მოქალაქეებსა და მუდმივი ბინადრობის ნებართვის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირებზე. შესაბამისად, საქართველოს მოქალაქეებზე და საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვის მქონე პირებზე, მიუხედავად მათი რეზიდენტობის სტატუსისა, 2023 წლის 21 ნოემბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე გაცემული ხელფასის საფუძველზე, უნდა განხორციელდეს საპენსიო შენატანები.

ასევე ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა რიგი ტერმინებისა, მათ შორის მნიშვნელოვნად დაზუსტდა შემდეგი ტერმინები:

ე) დამსაქმებელი – პირი, რომელიც ანაზღაურებს დასაქმებულის მიერ შესრულებულ სამუშაოს ან/და გაწეულ მომსახურებას;

ვ) დასაქმებული − ფიზიკური პირი, რომელიც, განურჩევლად იმისა, მისი ხელფასი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის შესაბამისად იბეგრება თუ არა, ან ის გათავისუფლებულია თუ არა საშემოსავლო გადასახადის გადახდისგან, ან ამ ხელფასიდან გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი ექვემდებარება თუ არა გადახდის წყაროსთან დაკავებას:

ვ.ა) ვალდებულებებს ასრულებს იმ ურთიერთობათა ფარგლებში, რომლებიც საქართველოს სამოქალაქო კანონმდებლობით ან/და საქართველოს ან სხვა სახელმწიფოს შრომის კანონმდებლობით რეგულირდება;

ვ.ბ) ასრულებს საქართველოს თავდაცვის ძალებში, სამართალდამცავ ორგანოებსა და მათთან გათანაბრებულ ორგანოებში მის სამსახურთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს;

ვ.გ) არის საწარმოს ან ორგანიზაციის ხელმძღვანელი (დირექტორი) ან ხელმძღვანელის (დირექტორის) მოვალეობის შემსრულებელი;

ვ.დ) დასაქმებულია საჯარო დაწესებულებაში „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად;

ი) თვითდასაქმებული – საქართველოს საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრული მეწარმე ფიზიკური პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად რეგისტრირებულია გადასახადის გადამხდელად;“;

ჰ) ხელფასი – შრომითი ურთიერთობის ფარგლებში, აგრეთვე მომსახურების გაწევით მიღებული შემოსავალი, რომელიც იბეგრება გადახდის  წყაროსთან, აგრეთვე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 101-ე მუხლით გათვალისწინებული ხელფასის სახით მიღებული შემოსავალი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის შესაბამისად (გარდა იმ შემოსავლისა, რომელიც, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლის შესაბამისად, არ განეკუთვნება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებულ შემოსავალს, აგრეთვე როიალტით, ქირით, იჯარით მიღებული და საინვესტიციო შემოსავლებისა);

ცვლილების საფუძველზე ასევე განისაზღვრა საპენსიო შენატანის განხორციელების ვადები, კერძოდ:

• დამსაქმებელი, ხელფასის გაცემიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, როგორც საკუთარი ხარჯით (2%) ისე დასაქმებულის სახელითა და ხარჯით (2%), დასაქმებულის სასარგებლოდ, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით, დასაქმებულის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ახორციელებს საპენსიო შენატანს მისთვის გასაცემი დასაბეგრი ხელფასის ჯამში 4%-ის ოდენობით. ამასთან, დასაქმებული, რომლის ხელფასიდან გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი არ ექვემდებარება გადახდის წყაროსთან დაკავებას, ხელფასის მიღებიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით ახორციელებს საპენსიო შენატანს დასაბეგრი ხელფასის 4 პროცენტის ოდენობით, ხოლო ამ დასაქმებულის დამსაქმებელი ვალდებულია ხელფასის გადახდისას მას აუნაზღაუროს საპენსიო შენატანი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით
• ხოლო, თვითდასაქმებული საშემოსავლო დეკლარაციის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით წარდგენიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით ახორციელებს საპენსიო შენატანს თვითდასაქმებულის შემოსავლის 4 პროცენტის ოდენობით;

ასევე, კანონში გაჩნდა ახალი 71 მუხლი, რომელიც არეგულირებს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევას. კერძოდ:

1. შემოსავლების სამსახური საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ინფორმაციით საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული საჭიროებისამებრ და პერიოდულობით. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია საჭიროების შემთხვევაში, მის მიერ განსაზღვრული პერიოდულობით შეადაროს ელექტრონულ სისტემაში არსებული ინფორმაცია შემოსავლების სამსახურისგან მიღებულ ინფორმაციას. მათი შედარების შედეგად საპენსიო სააგენტო ახდენს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის (შეუსრულებლობის ან/და არაჯეროვნად შესრულების) ფაქტის იდენტიფიცირებას ან/და ავლენს საპენსიო შენატანის ზედმეტად განხორციელების ფაქტს.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად საპენსიო სააგენტოს მიერ ინფორმაციების შედარების შედეგად შეუსაბამობის გამოვლენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია დამსაქმებელს, მონაწილეს, პენსიის მიმღებს, გარდაცვლილი მონაწილის მემკვიდრეს მოსთხოვოს ნებისმიერი ინფორმაცია საპენსიო შენატანის ან/და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების ან/და მათი კორექტირების შესახებ. ამასთანავე, საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია ნებისმიერ პირს მოსთხოვოს მისთვის შეცდომით გადახდილი ნებისმიერი თანხის საპენსიო სააგენტოსთვის დაბრუნება.
3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად საპენსიო სააგენტოს მიერ ინფორმაციების შედარების შედეგად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის (შეუსრულებლობის ან/და არაჯეროვნად შესრულების) ფაქტის იდენტიფიცირების შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია:

ა) დამსაქმებელს, ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ დასაქმებულს, რომელმაც ამ კანონის შესაბამისად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულება დაარღვია, აგრეთვე დამსაქმებელს, რომელმაც ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრულ შემთხვევაში დასაქმებულს იმავე ქვეპუნქტის შესაბამისად არ აუნაზღაურა საპენსიო შენატანი, დააკისროს საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით გათვალისწინებული ჯარიმა ან/და მის მიმართ გამოიყენოს გაფრთხილება;

ბ) ამ პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შესაბამის პირს მოსთხოვოს დარღვევის გამოსწორება − საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების შესრულება.

4. ამ მუხლის მე-3 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ჯარიმის თანხა მიიმართება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში, ხოლო იმავე პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საპენსიო შენატანის თანხა ირიცხება მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.
5. ამ კანონით გათვალისწინებული ჯარიმა და საპენსიო შენატანი იძულებით აღსასრულებლად მიექცევა საპენსიო სააგენტოს ძალაში შესული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტისა და მის შესაბამისად გაცემული სააღსრულებო ფურცლის საფუძველზე.
6. საპენსიო სააგენტო ამ კანონის შესაბამისად შეიმუშავებს და ამტკიცებს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის ფაქტის იდენტიფიცირებისა და საპენსიო შენატანის ზედმეტად განხორციელების ფაქტის გამოვლენის, წერილობითი ან/და ელექტრონული გაფრთხილების, ჯარიმის დაკისრებისა და აღსრულების, ზედმეტად განხორციელებული საპენსიო შენატანის თანხის დაბრუნების წესებსა და პროცედურებს და აღნიშნული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად ადგენს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა ოქმების ფორმებს.

 

ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

• ბარტერული ოპერაციის დაბეგვრის ახალი წესი

2023 წლის 29 ნოემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის №996 ბრძანებით დამტკიცებული „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციის 481-ე მუხლში, რომელიც დაამატებით განმარტავს და არეგულირებს მისაწოდებელი საქონლის/გასაწევი მომსახურების საკომპენსაციო თანხას. ცვლილების ნაწილი ძალაში შევიდა გამოქვეყნებისთანავე, ხოლო სრულად ცვლილება ამოქმედდება 2024 წლის 1 იანვრიდან.

ცვლილების მიხედვით კანონდებლობაში მანამდე გაჟღერებული ტერმინი „საკომპენსაციო თანხა“ ჩანაცვლდა ტერმინით „ანაზღაურება“, რაც იმაზე მიანიშნებს, რომ ბარტერული ოპერაციის შემთხვევაში საქონლის/მომსახურების მიწოდებამდე სანაცვლოდ მიღებული საქონელი/მომსახურება, განიხილება ე.წ. ავანსად და უნდა დაიბეგროს დღგ-ით ასეთი საქონლის/მომსახურების მიღების მომენტში.

საკანონმდებლო ცვლილებამდე ბარტერული ოპერაციების მქონე დასაბეგრი პირების დღგ-ით დაბეგვრის დრო იყო:

1. ბარტერული ოპერაციისას საქონლის/მომსახურების მიწოდების მომენტი (ამ დროს იბეგრებოდა/იბეგრება გადაცემული ან მიღებული საქონლის/მომსახურების საბაზრო ფასი).
2. ბარტერული ოპერაციისას საქონლის/მომსახურების სანაცვლოდ მხოლოდ თანხის მიღების მომენტი (თუ მაგალითისთვის საქონელი იცვლებოდა საქონელში და მეორე მხარის მიერ ხდებოდა ე.წ. თანხის დამატება).

სხვა სიტყვებით, რომ ვთქვათ კანონის ძველი რედაქციის მიხედვით ბარტერის შემთხვევაში მიწოდების ოპერაციამდე ანაზღაურების საქონლის/მომსახურების ფორმით მიღების შემთხვევაში აღნიშნული ოპერაცია  არ ითვლებოდა ე.წ. ავანსად და მიღების მომენტში არ იბეგრებოდა დღგ-ით. ბარტერისას მიღებულ ავანსად განხილვა და დღგ-ით დაბეგვრა ხდებოდა ანაზღაურების მხოლოდ ფულადი ფორმით მიღების შემთხვევაში.

მაგალითი: თუ სამშენელო კომპანია 2021 წელს ფიზიკური პირებისგან  მიიღებდა 1 000 000 ლარის საბაზრო ღირებულების მიწას და 200 000 ლარს ნაღდი ფულის სახით, აღნიშნული ფიზიკური პირისთვის 2023 წლისთვის ბინების გადაცემის სანაცვლოდ – სამშენებლო კომპანია  2021 წელს მიღებული მიწის საბაზრო ფასს (1 000 000 ლარს) არ განიხილავდა ავანსად და მიწის მიღების მომენტში არ ბეგრავდა დღგ-ით.  სამშენებლო კომპანია 2021 წელს ვალდებული იყო დაებეგრა მხოლოდ მიღებული ავანსის თანხები ფულადი ფორმით (200 000 ლარი) თუ სახეზე იყო ფინანსთა მინისტრის 996-ე ბრძანების 48 პრიმა მუხლით დადგენილი  მოთხოვნები (ცნობილი იყოს საქონლი/მომსახურების დასახელება, ღირებულება, რაოდენობა და ა.შ.).

2023 წლის ნოემბრის თვეში განხორციელებული  ცვლილების მიხედვით პირდაპირ ჩაიწერა, რომ დღგ-ით ავანსების დაბეგვრის წესი ვრცელდება გაცვლის (ბარტერულ) ოპერაციებზეც როგორც ფულადი, ასევე საქონლის/მომსახურების სახით ანაზღაურების გადახდის ნაწილში, რაც იმას ნიშნავს, რომ დღგ-ით დაბეგვრა ბარტერის დროს მოხდება ანაზღაურების როგორც ფულადი, ასევე საქონლის/მომსახურების სახით მიღების მომენტში.

აღნიშნული კი იმას ნიშნავს, რომ ზემოთ ხსენებული მაგალითის მიხედვით  სამშენელო კომპანიას დასაბეგრი ექნება მიღებული მიწის ნაკვეთი და იგი მისი მიღების მომენტში დაიბეგრება მიწის ნაკვეთის საბაზრო ღირებულებით (1 000 000 ლარი), ისევე როგორც ფულადი ფორმით მიღებული თანხების ნაწილშიც (200 000 ლარი),  რაც იმას მიშნავს, რომ სამშენებლო კომპანიების მიერ მიღებული  მიწის ნაკვეთის საბაზრო ღირებულების დაბეგვრა დღგ-ით თავიდანვე, მიწის ნაკვეთის მიღების მომენტშივე მოხდება, როგორც სამომავლოდ მისაწოდებელი ბინების ავანსის ანაზღაურება.

• რეგისტრაცია დისტანციური იდენტიფიკაციის სერვისით

2023 წლის 27 ნოემბერს გამოქვეყნდა და ამავე წლის 1 დეკემბრიდან ძალაში შედის ცვლილება ფინანსთა მინისტრის №996 ბრძანებით დამტკიცებულ „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ინსტრუქციაში. კერძოდ, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა აღნიშნული ბრძანების მე-3 მუხლის 13 პუნქტი, ასევე მე-11 მუხლის მე-3 და მე-6 პუნქტები. 

ცვლილების შედეგად, ფიზიკური პირის (გარდა ინდივიდუალური მეწარმისა) საგადასახადო აღრიცხვა, საგადასახადო ორგანოსთვის განცხადების წარდგენის ნაცვლად, შესაძლებელია განხორციელდეს საგადასახადო ორგანოსთვის როგორც ვიდეოზარით მიმართვის საფუძველზე, როგორც ეს ცვლილებამდე არსებული რედაქციით იყო განსაზღვრული, ასევე აღნიშნული შესაძლებელი გახდა დისტანციური იდენტიფიკაციის სერვისით მიმართვის საფუძველზეც. საგადასახადო აღრიცხვის თაობაზე ფიზიკური პირის ორივე ფორმით, ვიდეოზარითა და დისტანციური იდენტიფიკაციის სერვისით, მიმართვა ასევე წარმოადგენს ელექტრონული ფორმით კომუნიკაციაზე გადასვლის მოთხოვნას.

ელექტრონული ფორმით კომუნიკაციისას გამოსაყენებელი სახელწოდებისა და პაროლის დაკარგვის შემთხვევაში, გადასახადის გადამხდელი უფლებამოსილია ვიდეოზარის/დისტანციური იდენტიფიკაციის სერვისის/სამსახურის ვებგვერდის/განცხადების მეშვეობით მიმართოს საგადასახადო ორგანოს აღნიშნული სახელწოდების/პაროლის აღდგენის მიზნით

• სხვა მნიშვნელოვანი ცვლილებები N996 ბრძანებაში

2023 წლის 7 ნოემბერს გამოქვეყნდა ოთხი ახალი ცვლილება „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებით დამტკიცებულ ინსტრუქციაში. წარმოგიდგენთ განხორციელებული ცვლილებების დეტალურ მიმოხილვას:

• ინსტრუქციის 33-ე მუხლის მე-7 პუნქტის „ა.ბ“ ქვეპუნქტის შემდეგ დაემატა ახალი „მაგალითი 1“, რომლის მიხედვითაც დამატებით განიმარტა, რომ ფიზიკური პირის მიერ მშენებარე საცხოვრებელი ბინის (სახლის) რეალიზაციით მიღებული ნამეტი იბეგრება 5%-იანი განაკვეთით, სსკ-ის  81-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად. კერძოდ, თუ კი რეალიზაციის მომენტში საცხოვრებელი სახლი წარმოადგენს მშენებარე ობიექტს და არ არის მიღებული ექსპლუატაციაში, თუმცა შემძენს ფაქტობრივად გადაეცა ბინის დანიშნულებისამებრ გამოყენებისათვის საჭირო ყველა უფლება, რომელიც მას ანიჭებს ფაქტობრივი ფლობის, სარგებლობისა და განკარგვის შესაძლებლობას, ასეთი მშენებარე ბინის რეალიზაციის დაბეგვრაზეც, ისევე როგორც დასრულებული საცხოვრებელი ბინის (სახლის) შემთხვევაში, გავრცელდება სსკ-ის  81-ე მუხლის მე-3 ნაწილით დადგენილი საშემოსავლო გადასახადის შეღავათიანი განაკვეთი – 5%, ნაცვლად 20%-ისა. 

ანალოგიურად, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა ინსტრუქციის 1112-ე მუხლის 1-ლი ნაწილი და დამატებით განიმარტა, რომ 5%-იანი დაბეგვრის რეჟიმი მათ შორის ეხება, მშენებარე ბინის (სახლის) ორგანიზაციაზე, იურიდიულ ან ფიზიკურ პირზე საცხოვრებელი მიზნით გაქირავების შედეგად ფიზიკური პირის მიერ მიღებულ შემოსავალს (გამოქვითვების გარეშე).

განხორციელებული ცვლილება, არ წარმოადგენს ერთგვარ სიახლეს, ვინაიდან ლოგიკურად სსკ-ის 81-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებში ისედაც მოიაზრებოდა მშენებარე ბინის რეალიზაციით მიღებული ნამეტისა და მშენებარე ბინის საცხოვრებელი მიზნით გაქირავებიდან მიღებული შემოსავლის 5%-ით დაბეგვრა, თუმცა განხორციელებული ცვლილება მეტად თვალსაჩინოს და ნათელს ხდის აღნიშნულ საკითხს გადამხდელებისათვის.

ცვლილება ამოქმედდა გამოქვეყნებისთანავე,  ანუ 2023 წლის 7 ნოემბრიდან.

• ინსტრუქციის 38-ე მუხლის მე-6 პუნქტის „ჭ​1“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით, ხოლო ჭ​2“ ამოღებულ იქნა. ცვლილების შედეგად განიმარტა ავტონომიური რესპუბლიკის რესპუბლიკური ბიუჯეტის კუთვნილი საშემოსავლო გადასახადი. 

კერძოდ, ახალი რედაქციის მიხედვით, გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის 57​1 და 57​2 უჯრებში აისახება „საქართველოს საბიუჯეტო კოდექსის“ შესაბამისად აჭარისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკების რესპუბლიკურ ბიუჯეტებში გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი, რომელიც მოიცავს ავტონომიური რესპუბლიკების ტერიტორიაზე ფაქტობრივად დასაქმებულ პირზე განაცემის მიხედვით საშემოსავლო გადასახადს. ასევე, შესაბამისი ავტონომიური რესპუბლიკების ტერიტორიაზე პირის სტრუქტურული ქვედანაყოფის (ფილიალი, საამქრო და ა.შ.) არსებობის შემთხვევაში, აღნიშნულ უჯრებში შეიტანება ამ ქვედანაყოფში ფაქტობრივად, მათ შორის, სეზონურად დასაქმებულ პირზე განაცემის მიხედვით საშემოსავლო გადასახადი.

ცვლილება ამოქმედდა გამოქვეყნებისთანავე, ანუ 2023 წლის 7 ნოემბრიდან.

• ინსტრუქციის 22​1-ე მუხლის მე-3 პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით. ცვლილების შედეგად, ჩაიწერა, რომ სავარაუდო დარიცხვა შეიძლება გაუქმდეს, მათ შორის საგადასახადო ორგანოს გადაწყვეტილებითაც. 

ცვლილებამდე მოქმედი რედაქციით, სავარაუდო დარიცხვის გაუქმება შესაძლებელი იყო, მხოლოდ საგადასახადო შემოწმების შედეგების საფუძველზე მიღებული საგადასახადო ორგანოს გადაწყვეტილებით, საგადასახადო დავის განმხილველი ორგანოს ან სასამართლოს გადაწყვეტილებითა და პირის მიერ საგადასახადო დეკლარაციის/გაანგარიშების წარდგენის გზით (ამ შემთხვევაში, ითვლება, რომ პირის მიერ დაგვიანებით არის წარდგენილი საგადასახადო დეკლარაცია/გაანგარიშება).

ცვლილება ამოქმედდა გამოქვეყნებიდან მე-15 დღეს, ანუ 2023 წლის 22 ნოემბრიდან.

• ინსტრუქციის მე-13 მუხლის მე-3 პუნქტი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით. ცვლილების შედეგად, პირს (გარდა არარეზიდენტი ფიზიკური პირისა) ინფორმაცია მის მიერ წარდგენილი საჩივრის განხილვის ეტაპების შესახებ მიეწოდება მოკლე ტექსტური შეტყობინების სახით. ძველი რედაქციისგან განსხვავებით, აღარ არის ჩანაწერი იმის შესახებ, რომ მოკლე ტექსტური შეტყობინება არ ათავისუფლებს დავის განმხილველ ორგანოს ვალდებულებისგან, მომჩივანს წერილობით შეატყობინოს საჩივრის თაობაზე მიღებული გადაწყვეტილების შესახებ.

აგრეთვე, ინსტრუქციის 151-ე მუხლს დაემატა მე-6 პუნქტი, რომლის მიხედვითაც, იმ შემთხვევაში, თუ მომჩივანი არარეზიდენტი ფიზიკური პირია და არ არის შემოსავლების სამსახურის ოფიციალური ვებგვერდის (www.rs.ge) ავტორიზებული მომხმარებელი, მის მიმართ მიღებული, საგადასახადო/საბაჟო დავის განმხილველი ორგანოების გადაწყვეტილება ექვემდებარება საჯაროდ გავრცელებას შემოსავლების სამსახურის ოფიციალურ ვებგვერდზე (www.rs.ge) განთავსებით. სხვა პირების შემთხვევაში, შეგახსენებთ, რომ გადაწყვეტილება გადამხდელს პირველ რიგში ეგზავნება ელექტრონული ფორმით, ხოლო თუ კი ელექტრონული ფორმით გაგზავნილ დოკუმენტს გადასახადის გადამხდელის ავტორიზებული მომხმარებლის გვერდზე განთავსებიდან 30 დღის განმავლობაში არ გასცნობია, შემდეგ უკვე ხდება დოკუმენტის საჯაროდ გავრცელება.

ცვლილება ამოქმედდა გამოქვეყნებიდან 30-ე დღეს, ანუ 2023 წლის 7 დეკემბრიდან.

 

შპს კრესტონ ჯორჯია

მმართველი პარტნიორი                                                           დავით პაპიაშვილი

საგადასახადო აუდიტის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი                   რუსუდან ჭაბუკიანი