2025 წლის ნოემბრის თვის განმავლობაში საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებები

Kreston Georgia აგრძელებს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებებისა და სიახლეების მიმოხილვას. ამჯერად გთავაზობთ 2025 წლის ნოემბრის თვეში შესული საკანონმდებლო სიახლეების მიმოხილვას.

 

სარჩევი

1.ცვლილებები საქართველოს საგადასახადო კოდექსში

1.1. საგადასახადო კოდექსის მნიშვნელოვანი ცვლილებები

1.2. საგადასახადო საიდუმლოებასთან დაკავშირებული ცვლილებები

1.3. შეიცვალა აქციზის გადასახადი თამბაქოს ნაწარმზე

1.4. ტექნიკური ხასიათის ცვლილება

2. ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

2.1. ცვლილება გასაჩივრებაზე უარის თქმის წესში

3.ცვლილებები შემოსავლების სამსახურის უფროსის ბრძანებებში

3.1. ცვლილება დებიტორული დავალიანებისა და გადახდილი ავანსების მეთოდურ მითითებაში

3.2. ცვლილება სიდიდის შესაბამისი კატეგორიის განსაზღვრის, გაუქმებისა და აღრიცხვის წესში

 

 

1. ცვლილებები საქართველოს საგადასახადო კოდექსში

1.1. საგადასახადო კოდექსის მნიშვნელოვანი ცვლილებები

2025 წლის 14 ნოემბერს გამოქვეყნდა საქართველოს კანონი 1061-IVმს-XIმპ, რის საფუძველზეც რიგი მნიშვნელოვანი ცვლილება შევიდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსში (შემდგომში – სსკ). განვიხილოთ თითოეული მათგანი დეტალურად:

 

1. გაუქმდა სპეციალური სავაჭრო ზონისა და ბაზრობის ორგანიზების მარეგულირებელი მუხლები (3%-იანი დაბეგვრა)

როგორც მოგეხსენებათ, ცვლილებამდე არსებული რედაქციით, სსკ-ის 26-ე და 262-ე მუხლები განსაზღვრავდა სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმებს ბაზრობის ორგანიზების და ბაზრობის ტერიტორიაზე მოვაჭრეთათვის, რაც ითვალისწინებდა ბაზრობის მოვაჭერეების დაბეგვრას ბრუნვიდან 3%-იანი განაკვეთით. აღნიშნული ნორმები ფაქტობრივად არ ამოქმედებულა და ცვლილებამდე არსებული კანონმდებლობით 262-ე მუხლის ამოქმედება 2026 წლიდან უნდა მომხდარიყო. იმის გათვალისწინებით, რომ მცირე მეწარმეებისთვის მოქმედებს საშემოსავლო გადასახადის 1%-ით დაბეგვრის რეჟიმი, ხსენებულ დებულებებს, რომლებიც ამოქმედების შემთხვევაში მოვაჭრეების 3%-ით დაბეგვრას ითვალისწინებდა ნაწილობრივ დაკარგული ქონდა აქტუალობა,  თუმცა გასათვალისწინებელია ის გარემოება რომ 3%-იანი დაბეგვრის ამოქმედების შემთხვევაში წლიური შემოსავლის 500 000 ლარიანი ზღვარი არ მოქმედებდა, რაც 3%-იანი განაკვეთით დაბეგვრას ბაზრობის მოვაჭერებისთვის  გარკვეულ მიზიდველობას სძენდა. ამის მიუხედავად კანონმდებელმა გადაწყვეტა არ აემოქმედებინა მოვაჭერეებისთვის ბრუნვიდან 3%იანი განაკვეთი, შესაბამისად უქმდება სპეციალური სავაჭრო ზონისა (სსკ-ის 26-ე მუხლი) და ბაზრობის ორგანიზების (სსკ-ის 262 მუხლი) მარეგულირებელი დებულებები. ამიტომ, ტექნიკური ცვლილებები ხორციელდება საგადასახადო კოდექსის შესაბამის მუხლებში. კერძოდ, იცვლება სსკ-ს 93-ე მუხლის პირველი ნაწილი და ხორციელდება სსკ-იდან 2901 და 2902 , 1331-მუხლების, აგრეთვე 154-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ნ“ ქვეპუნქტისა და 309-ე მუხლის 42-ე და 111-ე ნაწილების ამოღება.

 

2. დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლდება საინვესტიციო ოქროს მიწოდება და იმპორტი

სსკ-ის 157-ე მუხლს დაემატა „წ“, 172-ე მუხლის მე-4 ნაწილს „ო1“, ხოლო 173-ე მუხლს „უ1“ ქვეპუნქტი. ცვლილების შედეგად, დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლდება საინვესტიციო ოქროს მიწოდება და იმპორტი. საინვესტიციო ოქრო კი განისაზღვრა, როგორც არანაკლებ 995/1000 სინჯის ოქროს ზოდი ან ფირფიტა, აგრეთვე არანაკლებ 900/1000 სინჯის ოქროსგან დამზადებული ოქროს მონეტა, რომელიც გამოშვებულია 1800 წლის შემდეგ და გამოშვების ქვეყანაში ფულად-საგადახდო საშუალებად გამოიყენება/გამოიყენებოდა. ამასთან,  საინვესტიციო ოქროს სტატუსის დადგენის დამატებითი კრიტერიუმები და წესი, აგრეთვე იმ ოქროს მონეტების სია, რომლებიც აკმაყოფილებს საინვესტიციო ოქროს კრიტერიუმებს, განისაზღვრება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებით.

 

3. მულტინაციონალური საწარმოთა ანგარიშის წარდგენის ვადა

ცვლილებამდე მოქმედი კანონმდებლობით, მულტინაციონალური საწარმოთა ჯგუფის საბოლოო მშობელი საწარმო, რომელიც საქართველოს რეზიდენტია, ვალდებულია საგადასახადო ორგანოს წარუდგინოს ქვეყნების მიხედვით ანგარიში საანგარიშო წლის მომდევნო წლის 31 დეკემბრამდე. აღნიშნული დებულების „ქვეყნების მიხედვით ანგარიშების გაცვლის შესახებ კომპეტენტური ორგანოების მრავალმხრივ შეთანხმებასთან“ (საქართველოს მთავრობის 2016 წლის 30 ივნისის №1233 განკარგულება) შესაბამისობაში მოყვანის მიზნით, განისაზღვრება, რომ მულტინაციონალური საწარმოთა ჯგუფის საბოლოო მშობელი საწარმო, რომელიც საქართველოს რეზიდენტია, ვალდებულია, საგადასახადო ორგანოს წარუდგინოს ქვეყნების მიხედვით ანგარიში საანგარიშო წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს 12 კალენდარული თვისა. ამ მიზნით, შესაბამისი ცვლილება ხორციელდება სსკ-ის 701 მუხლის პირველ ნაწილში.

 

4. საფინანსო დაწესებულებიდან მიღებული დივიდენდის შემდგომი განაწილება

მოქმედი კანონმდებლობით თუ პირი, რომელიც არ არის საფინანსო დაწესებულება, და პარტნიორზე (რეზიდენტ ფიზიკურ პირზე, არასამეწარმეო (არაკომერციულ) იურიდიულ პირზე ან არარეზიდენტ საწარმოზე) დივიდენდად გაანაწილებს იმ მოგებას, რომელიც გენერირებულია საფინანსო დაწესებულებიდან მიღებული დივიდენდებიდან, ამ პირმა გადახდის წყაროსთან უნდა დაბეგროს გაცემული დივიდენდი 5%-იანი განაკვეთით. მიუხედავად იმისა, რომ 2023 წლიდან საფინანსო ინსტიტუტების მოგების განაკვეთი 20 პროცენტი გახდა. აღნიშნულის გათვალისწინებით, ცალკეულ შემთხვევებში გაცემული დივიდენდის ორჯერ დაბეგვრის აღმოფხვრის მიზნით 309-ე მუხლს ემატება 992 ნაწილი, რომლის მიხედვით, რეზიდენტი საწარმოს მიერ გადახდილი დივიდენდი გადახდის წყაროსთან არ დაიბეგრება და დივიდენდის მიმღები პირის ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება, თუ ეს დივიდენდი საწარმოს მიღებული აქვს ამ მუხლის 94-ე ნაწილით გათვალისწინებული (მაგ. ბანკი, მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია) პირისგან, 2023 წლის და ამავე წლის შემდგომი პერიოდების კუთვნილი მოგების განაწილების შედეგად;

 

5. სადაზღვევო ორგანიზაციების მიერ მიღებული წმინდა მოგებიდან დივიდენდის განაწილება

ცვლილების მიხედვით 309-ე ”გარდამავალ დებულებათა” მუხლს დაემატება 1031 ნაწილი, რომლითაც იმის გათვალისწინებით, რომ სადაზღვევო ორგანიზაციები, მოგების მისი განაწილებისას დაბეგვრის მოდელზე (ე.წ. ესტონურ მოდელზე) 2024 წლიდან გადავიდნენ, ზუსტდება, რომ სადაზღვევო ორგანიზაციის მიერ 2015 წლის 1 იანვრიდან 2024 წლის 1 იანვრამდე საანგარიშო პერიოდში მიღებული წმინდა მოგებიდან დივიდენდის განაწილება მოგების განაწილებად მიიჩნევა, ხოლო 2024 წლის 1 იანვრამდე საანგარიშო პერიოდებში მიღებული დივიდენდის შემდგომი განაწილება მოგების განაწილებად არ განიხილება.

 

6. 2026 წლამდე მოქმედი საგადასახადო შეღავათების ვადების გადაწევა

ცვლილების  შედეგად, სასოფლო-სამეურნეო სფეროში და ფასიან ქაღალდებთან დაკავშირებით 2026 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი დებულებების მოქმედების ვადა გაგრძელდა 2028 წლის 1 იანვრამდე, კერძოდ: 

• სსკ-ის 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ლ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, 2028 წლის 1 იანვრამდე საშემოსავლო გადასახადისგან გათავისუფლდება, სასოფლო-სამეურნეო წარმოებაში დასაქმებული პირის მიერ საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის პირველადი მიწოდებით მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი, თუ კალენდარული წლის განმავლობაში ასეთი მიწოდებით მიღებული ერთობლივი შემოსავალი 200 000 ლარს არ აღემატება;
• სსკ-ის 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ც“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, 2028 წლის 1 იანვრამდე საშემოსავლო გადასახადისგან გათავისუფლდება, სასოფლო-სამეურნეო წარმოებაში დასაქმებული ფიზიკური პირის მიერ ამ საქმიანობის ფარგლებში გაცემული ხელფასი, თუ დამქირავებლის მიერ აღნიშნული საქმიანობიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავალი 200 000 ლარს არ აღემატება;
• სსკ-ის 99-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტის თანახმად, 2028 წლის 1 იანვრამდე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლდება, სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივის მიერ საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის სამრეწველო გადამუშავებამდე (სასაქონლო კოდის შეცვლამდე) პირველადი მიწოდებით მიღებული მოგების განაწილება და ამავე საქმიანობის ფარგლებში გაწეული ხარჯები/განხორციელებული განაცემები, რომლებიც გათვალისწინებულია ამ კოდექსის 97-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“−„დ“ ქვეპუნქტებით;
• ასევე, 2028 წლის 1 იანვრამდე გრძელდება სსკ-ის მე-100 მუხლის მე-4 ნაწილის „ზ“ ქვეპუნქტის მოქმედება და ახალი რედაქციით ერთობლივ შემოსავალში ასახვას არ ექვემდებარება 2028 წლის 1 იანვრამდე სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივსა და მის წევრთა (მეპაიეთა) შორის სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობის შედეგად მიღებული, საქართველოში წარმოებული სოფლის მეურნეობის პროდუქციის მიწოდება ან/და ამ საქმიანობასთან დაკავშირებული მომსახურების გაწევა;
• სსკ-ის 130-ე მუხლის 41 ნაწილის თანახმად, 2028 წლის 1 იანვრამდე სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივის წევრის მიერ ამ კოოპერატივისგან მიღებული დივიდენდები (გარდა იმ დივიდენდებისა, რომლებიც მიღებულია „სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული საქმიანობიდან მიღებული მოგებიდან) გადახდის წყაროსთან არ იბეგრება და დივიდენდის მიმღები პირის მიერ ერთობლივ შემოსავალში არ ჩაირთვება;
• სსკ-ის 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის „უ2“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, 2028 წლის 1 იანვრამდე საშემოსავლო გადასახადისგან გათავისუფლდება, 2028 წლის 1 იანვრამდე რეზიდენტი იურიდიული პირის მიერ საქართველოში საჯარო შეთავაზების გზით გამოშვებული და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ აღიარებულ ორგანიზებულ ბაზარზე სავაჭროდ დაშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდიდან პროცენტის სახით მიღებული შემოსავალი;
• სსკ-ის 99-ე მუხლის პირველი ნაწილის „მ2“ ქვეპუნქტის თანახმად, მოგების გადასახადისგან თავისუფლდება, არარეზიდენტის მიერ რეზიდენტი იურიდიული პირის მიერ 2028 წლის 1 იანვრამდე  საქართველოში საჯარო შეთავაზების გზით გამოშვებული და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ აღიარებულ ორგანიზებულ ბაზარზე სავაჭროდ დაშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდიდან პროცენტის სახით მიღებული შემოსავალი, რომელიც არ მიეკუთვნება საქართველოში ამ არარეზიდენტის მუდმივ დაწესებულებას.

ასევე გაგრძელდა 2026 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი სსკ-ის 199, 309-ე და 310-ე მუხლებით განსაზღვრული ზოგიერთი დებულებების მოქმედების ვადა, კერძოდ:

• სსკ-ის 199-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ი“ ქვეპუნქტის თანახმად, იმპორტის გადასახადისაგან 2028 წლის 1 იანვრამდე გათავისუფლდა თამბაქოს ნედლეულის იმპორტი;
• სსკ-ის 309-ე მუხლის მე-15 ნაწილის ახალი რედაქციით, 2028 წლის 1 იანვრამდე გახანგრძლივდება, საკონტროლო-სალარო აპარატის გამოყენების ვალდებულებისგან გათავისუფლება ფიზიკური პირისთვის, რომელიც არ იყენებს დაქირავებული პირის შრომას და ახორციელებს ეკონომიკურ საქმიანობას ბაზრის (ბაზრობის) ტერიტორიაზე განლაგებული არასტაციონარული სავაჭრო ადგილიდან, მათ შორის, დახლიდან, გარდა ფიზიკური პირისა, რომელსაც მინიჭებული აქვს მცირე ბიზნესის სტატუსი ან რომელიც დარეგისტრირებულია ან ვალდებულია დარეგისტრირდეს დღგ-ის გადამხდელად საგადასახადო კოდექსის შესაბამისად;
• სსკ-ის 309-ე მუხლის 24-ე ნაწილის ახალი რედაქციით, 2028 წლის 1 იანვრამდე გაგრძელდება ფიზიკური პირის მიერ საკუთრებაში არსებული საცხოვრებელი ადგილის მოკლე ვადით გაცემით მიღებული შემოსავლის ფიქსირებული საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის შესაძლებლობა;
• სსკ-ის 309-ე მუხლის 79-ე-812 ნაწილების მიხედვით, 2029 წლის 1 იანვრამდე, დღგ-ისგან ჩათვლის უფლებით გათავისუფლებულია, უძრავი ქონების მიწოდება, აგრეთვე უძრავი ქონების მიმწოდებლის მიერ მიწოდებულ ქონებასთან დაკავშირებული სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების გაწევა, თუ შესრულებულია აღნიშნული მუხლის 79-ე ნაწილით გათვალისწინებული ყველა პირობა;
• ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა სსკ-ის 309-ე მუხლის 131-ე ნაწილი, რომელიც მიზნად ისახავს ამავე ნაწილით გათვალისწინებული დებულებების მოქმედების გაგრძელებას 2028 წლის 1 იანვრამდე. კონკრეტულად კი აღნიშნულ ვადამდე შენარჩუნებული იქნება საქონლის იმპორტისას დღგ-ით დასაბეგრი თანხის გამოთვლის არსებული წესი, რაც გულისხმობს, რომ საქონლის იმპორტისას დღგ-ით დასაბეგრი თანხის მთავარ კომპონენტს – საქონლის საბაჟო ღირებულებას დაემატება საქართველოში კუთვნილი იმპორტის გადასახდელი, გარდა დღგ-ისა. ასევე, სსკ-ის 309-ე მუხლის 132-ე ნაწილის ახალი რედაქცია მიზნად ისახავს ამავე ნაწილით გათვალისწინებული დებულებების მოქმედების ვადის გაგრძელებას 2028 წლის 1 იანვრამდე. აღნიშნული ცვლილებით სსკ-ის 309-ე მუხლის 132-ე ნაწილი შესაბამისობაში მოვიდა „საქართველოს საბაჟო კოდექსში“ განხორციელებულ ცვლილებასთან, რომლის მიხედვითაც 2028 წლის 1 იანვრამდე ჩერდება საქართველოს საბაჟო კოდექსის X წიგნის ამოქმედება;
• ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა სსკ-ის 310-ე მუხლის მე-4 ნაწილი, რომელიც მიზნად ისახავს კოდექსის 173-ე მუხლის „შ“ ქვეპუნქტისა და 199-ე მუხლის „ს“ ქვეპუნქტის მოქმედების შეჩერების გადავადებას 2028 წლის 1 იანვრამდე. აღნიშნული ცვლილებით სსკ-ის 310-ე მუხლის მე-4 ნაწილი შესაბამისობაში მოვა „საქართველოს საბაჟო კოდექსში ცვლილების შესახებ“ საქართველოს კანონის ცვლილებებთან, რომლის მიხედვითაც 2028 წლის 1 იანვრამდე ჩერდება საქართველოს საბაჟო კოდექსის X წიგნის ამოქმედება.

ამასთან აღსანიშნავია ტურისტული ზონის პირის სუბიექტის მოგების/საშემოსავლო გადასახადისა და ქონების გადასახადისგან გათავისუფლების საკანონმდებლო ნორმა რომელიც ითვალისწინებდა მაგალითად ანაკლიის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებული სასტუმროების გადასახადებისგან გათავისუფლებას 15 წლის ვადით. უნდა აღინიშნოს რომ ამ უკანასკნელი  შეღავათების გახანგრძლივება ზემოთ აღნიშული ცვლილებათა პაკეტის მიხედვით არ მომხდარა, შესაბამისად შეგვიძლია დავასკვნათ რომ ტურისტული ზონის სუბიექტების განთავისუფლება ხსენებული გასახადების ნაწილში აღარ მოხდება. 

 

ცვლილება ამოქმედდება 2026 წლის 1 იანვრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6669028?publication=0

 

1.2.საგადასახადო საიდუმლოებასთან დაკავშირებული ცვლილებები

2025 წლის 17 და 27 ნოემბერს გამოქვეყნდა საქართველოს კანონები 1055-IVმს-XIმპ და 1074-IVმს-XIმპ შესაბამისად, რის საფუძველზეც ცვლილება შევიდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსში (შემდგომში – სსკ). ცვლილების შედეგად, სსკ-ის 39-ე მუხლის – „საგადასახადო საიდუმლოება“ მე-2 ნაწილს დაემატა ახალი „ჯ“ და „ჰ“ ქვეპუნქტები.

როგორც მოგეხსენებათ, სსკ-ის 39 მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით, საგადასახადო ორგანო, მისი თანამშრომელი, მოწვეული სპეციალისტი ან/და ექსპერტი ვალდებულია დაიცვას გადასახადის გადამხდელის შესახებ ინფორმაციის საიდუმლოება, რომელიც მისთვის ცნობილი გახდა სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას. ამასთან, მას უფლება აქვს, ცალკეული გადასახადის გადამხდელის შესახებ იდენტიფიცირებული ინფორმაცია გადასცეს მხოლოდ ამავე მუხლით მკაცრად განსაზღვრულ პირებს. 

ცვლილების საფუძველზე, აღნიშნული პირების ჩამონათვალს დაემატა, შემდეგი პირები, რომლებიც განსაზღვრულია ახალი „ჯ“ და „ჰ“ ქვეპუნქტებით:

ჯ) საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაცია – „საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული გადაწყვეტილებების შესრულების კონტროლის ხელშეწყობის ფუნქციის შესრულების მიზნით;

ჰ) საქართველოს თავდაცვის სამინისტრო − „იარაღის შესახებ“, „სამხედრო და ორმაგი დანიშნულების პროდუქციის კონტროლის შესახებ“ და „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ“ საქართველოს კანონებით გათვალისწინებული სანებართვო პირობების შესრულების კონტროლის მიზნით, მისი კომპეტენციის ფარგლებში.

 

ცვლილებები ამოქმედდა გამოქვეყნებისთანავე, ანუ 2025 წლის 17 და 27 ნოემბრიდან, შესაბამისად.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6668456?publication=0

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6678180?publication=0

 

1.3. შეიცვალა აქციზის გადასახადი თამბაქოს ნაწარმზე

2025 წლის 28 ნოემბერს გამოქვეყნდა საქართველოს კანონი 1114-IVმს-XIმპ, რის საფუძველზეც ცვლილება შევიდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსში (შემდგომში – სსკ). ცვლილება შეეხო სსკ-ის 188-ე მუხლს და შეიცვალა აქციზის გადასახადი თამბაქოს გარკვეულ ნაწარმზე. კერძოდ კი განხორციელდება შემდეგი ძირითადი ცვლილებები:

• 2402 20 კოდში მითითებული ადგილობრივი წარმოების სიგარეტები, თამბაქოს შემცველობით, ყოველწლიურად 35 მილიონ კოლოფამდე/შეფუთვამდე დაიბეგრება 20 ღერზე 1.3 ლარის (ნაცვლად 1.9 ლარისა) ოდენობის აქციზის განაკვეთით. ხოლო, 35 მილიონ კოლოფზე/შეფუთვაზე მეტი ადგილობრივი წარმოების სიგარეტები, თამბაქოს შემცველობით, ასევე იმპორტირებული სიგარეტები დაიბეგრება 20 ღერზე 2.75 ლარის (ნაცვლად 1.9 ლარისა) ოდენობის აქციზის განაკვეთით;
• 2402 20 კოდში მითითებული ყოველწლიურად 35 მილიონ კოლოფამდე/შეფუთვამდე ადგილობრივი წარმოების ფილტრიანი სიგარეტებისათვის/უფილტრო სიგარეტებისათვის, თამბაქოს შემცველობით, 20 ღერზე აქციზის განაკვეთი იქნება 188-ე მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული აქციზის განაკვეთისა და ამ საქონლის საცალო სარეალიზაციო ფასის 15 პროცენტის (ნაცვლად 30%-ისა) ჯამი. ხოლო ყოველწლიურად 35 მილიონ კოლოფზე/შეფუთვაზე მეტი ადგილობრივი წარმოების ფილტრიანი სიგარეტებისათვის/ უფილტრო სიგარეტებისათვის, თამბაქოს შემცველობით, 20 ღერზე აქციზის განაკვეთი იქნება 188-ე მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული აქციზის განაკვეთისა და ამ საქონლის საცალო სარეალიზაციო ფასის 20 პროცენტის (ნაცვლად 30%-ისა) ჯამი;
• საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 2404 11 000 00 კოდში მითითებული კაფსულებისა და მსგავსი სახის პროდუქტებისთვის (თამბაქოს შემცველობით) 20 ცალზე და წვის პროცესის გარეშე აეროზოლის მისაღებად გამოსაყენებელი ღერებისთვის 20 ღერზე აქციზის განაკვეთია 188-ე მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული აქციზის განაკვეთისა და ამ საქონლის საცალო სარეალიზაციო ფასის 20 პროცენტის (ნაცვლად 30%-ისა) ჯამი.

გარდა ამისა, წარმოდგენილი ცვლილებით 188-ე მუხლს დაემატება მე-11 ნაწილი, რომლის მიხედვითაც საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის 2402 20 კოდში მითითებული ყოველწლიურად 35 მილიონ კოლოფამდე/შეფუთვამდე ადგილობრივი წარმოების სიგარეტისათვის ამ მუხლის პირველი ნაწილის ცხრილის მე-3 გრაფით დადგენილი განაკვეთის გამოყენების წესი და პირობები, ასევე კვოტირების წესი განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

 

ცვლილება ამოქმედდება 2026 წლის 1 იანვრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6681174?publication=0

 

1.4. ტექნიკური ხასიათის ცვლილება

2025 წლის 14 ნოემბერს გამოქვეყნდა საქართველოს კანონი 1024-IVმს-XIმპ, რის საფუძველზეც ცვლილება შევიდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსში (შემდგომში – სსკ). ცვლილების შედეგად ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა სსკ-ის  82-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „მ“ ქვეპუნქტი, 171-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „თ“ ქვეპუნქტი, 182-ე მუხლის მე-5 ნაწილი, 1901 მუხლის 11 ნაწილი, 192-ე მუხლის 11 და მე-5 ნაწილები.

ცვლილება არის დამაზუსტებელი ხასიათის და მიზნად ისახავს საგადასახდო კოდექსის იმ ცვლილებებთან შესაბამისობაში მოყვანას, რომელიც  განხორციელდა „სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონში.

კერძოდ კი, ცვლილებამდე არსებული სსკ-ის რედაქციით განსაზღვრული იყო, 82-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „მ“ ქვეპუნქტში, რომ საშემოსავლო გადასახადის დაბეგვრისგან თავისუფლდება ფიზიკურ პირთა შემოსავლები პრივატიზების წესით (მათ შორის, უსასყიდლოდ) ქონების მიღების შედეგად, აგრეთვე მიწისძვრითა და სხვა სტიქიური მოვლენების შედეგად დაზარალებულთა მიერ დაზიანებული ბინების სანაცვლოდ იმავე დასახლებულ პუნქტში ან ეკომიგრანტების მიერ სხვა დასახლებულ პუნქტში ბინების უსასყიდლოდ მიღების შედეგად წარმოშობილი სარგებელი. ასევე, ამავე კოდექსის 171-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „თ“ ქვეპუნქტის თანახმად, განსაზღვრული იყო, რომ დღგ-ისგან ჩათვლის უფლების გარეშე გათავისუფლებულია სახელმწიფო ქონების მიწოდება პრივატიზაციის პროგრამის მიხედვით. ცვლილების შედეგად დაემატა ჩანართი, რომელიც გულისხმობს, რომ აღნიშნული საგადასახადო შეღავათები არ ვრცელდება სახელმწიფო საკუთრებაში მიქცეული მოძრავი ქონების რეალიზაციის შემთხვევაზე.

გამომდინარე აქედან, რომ „სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონში, სახელმწიფო საკუთრებაში მიქცეულ მოძრავ ქონებასთან მიმართებით, ტერმინი „რეალიზაცია“ ჩანაცვლდა ტერმინით „პრივატიზება“, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის შესაბამისობაში მოყვანის მიზნით, შევიდა ტექნიკური ცვლილებები და ჩანაცვლდა ტერმინი „რეალიზაცია“ ტერმინით „პრივატიზება“ შემდეგ მუხლებში: 182-ე მუხლის მე-5 ნაწილი, 1901 მუხლის 11 ნაწილი, 192-ე მუხლის 11 და მე-5 ნაწილებში.

შესაბამისად, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის ტერმინოლოგიური თვალსაზრისით შესაბამისობაში მოსვლა  „სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობასთან, არ გამოიწვევს „საქართველოს საგადასახო კოდექსის“ მოქმედი რეგულაციების ცვლილებას და საგადასახადო შეღავათების გაფართოებას, სახელმწიფო საკუთრებაში მიქცეულ მოძრავ ქონებასთან დაკავშირებით.

 

ცვლილება ამოქმედდა გამოქვეყნებიდან 46-ე დღეს, ანუ 2025 წლის 26 დეკემბრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6665530?publication=0

 

2.ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

2.1.ცვლილება გასაჩივრებაზე უარის თქმის წესში

2025 წლის 14 ნოემბერს გამოქვეყნდა საქართველოს ფინანსთა მინისტრის N296 ბრძანება, რის საფუძველზეც ცვლილება შევიდა „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებით დამტკიცებულ ინსტრუქციაში. ცვლილების შედეგად, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა ინსტრუქციის მე-171 მუხლი – „საგადასახადო მოთხოვნის გასაჩივრებაზე უარის თქმა“ და დაემატა ახალი 172 მუხლი – „საგადასახადო დავის განმხილველი ორგანოს გადაწყვეტილების გასაჩივრებაზე უარის თქმა“.

კერძოდ კი, ცვლილება შევიდა საგადასახადო მოთხოვნის და საგადასახადო დავის განმხილველი ორგანოს გადაწყვეტილების გასაჩივრებაზე უარის თქმის შესახებ განცხადების შევსების და აღნიშნული საფუძველზე გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ბარათზე თანხების მოძრაობის წესში. კერძოდ, გადასახადის გადამხდელს მიეცემა შესაძლებლობა „საგადასახადო მოთხოვნის გასაჩივრებაზე უარის თქმის შესახებ“ განცხადება წარმოადგინოს ელექტრონული ფორმით. გარდა აღნიშნულისა, ცვლილების თანახმად, საგადასახადო ორგანოსათვის განისაზღვრება გადასახადის გადამხდელის დროებითი აღრიცხვის ბარათიდან გადასახადის გადამხდელის პირადი აღრიცხვის ძირითად ბარათზე თანხის გადატანის განსხვავებული ვადები, იმის მიხედვით, თუ რა არის განცხადების წარმოდგენის მიზნობრიობა. კერძოდ, გარდა სტანდარტული სამდღიანი ვადისა, ცვლილების თანახმად, შემოსავლების სამსახურის უფროსს ენიჭება უფლებამოსილება, ცალკეულ შემთხვევაში დაადგინოს პირადი აღრიცხვის ბარათზე თანხის ასახვის განსხვავებული ვადები.

ცვლილების შესაბამისად ასევე, განახლდა №I-12​1 დანართი (განცხადება საგადასახადო მოთხოვნის გასაჩივრებაზე უარის თქმის შესახებ) და განისაზღვრა ახალი №I-12​2 დანართი (განცხადება საგადასახადო დავის განმხილველი ორგანოს გადაწყვეტილების გასაჩივრებაზე უარის თქმის შესახებ).

 

ცვლილება ამოქმედდება 2026 წლის 1 იანვრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6669950?publication=0

 

3. ცვლილებები შემოსავლების სამსახურის უფროსის ბრძანებებში

3.1.ცვლილება დებიტორული დავალიანებისა და გადახდილი ავანსების მეთოდურ მითითებაში

2025 წლის 6 ნოემბერს გამოქვეყნდა სსიპ – შემოსავლების სამსახურის უფროსის ბრძანება №24351, რის საფუძველზეც ცვლილება შევიდა  შემოსავლების სამსახურის უფროსის №22708 ბრძანებაში „ცალკეულ შემთხვევებში პირის საგადასახადო ვალდებულებების განსაზღვრის მიზნით მეთოდური მითითებების დამტკიცების თაობაზე“. ცვლილების შედეგად,  ამოუღებელი დებიტორული დავალიანებებისა და გადახდილი ავანსების დაბეგვრის ნაწილში შემოსავლების სამსახურის მიდგომები ნაწილობრივ შეიცვალა.

აღნიშნული მეთოდური მითითება შემოსავლების სამსახურის მიერ პირველად 2024 წლის ოქტომბრის თვეში გამოქვეყნდა, რასთან დაკავშირებით ჩვენმა აუდიტორულმა კომპანიამ გამოაქვეყნა ვრცელი პუბლიკაცია მეთოდური მითითებაში მოცემული დაბეგვრის მიდგომების შესახებ. მეთოდური მითითების მიხედვით თუ  „გონივრული“  ვადის განმავლობაში არ მოხდებოდა ასეთი დებიტორული დავალიანების  დაფარვა (ამოღება) ან მომწოდებლებისთვის გადახდილი ავანსების სანაცვლოდ საქონლის ან მომსახურების მოწოდება, აღნიშნულ შემთხვევაში თანხის ოდენობა ჩაითვლებოდა დირექტორზე გადახდილ ხელფასად და დაიბეგრებოდა საშემოსავლო გადასახადით.

აღსანიშნავია, რომ დებიტორული დავალიანების შესახებ მეთოდური მითითების პირველ ვერსიაში დებიტორული დავალიანების ან გადახდილი ავანსის დირექტორზე გაცემულ ხელფასად განხილვა და საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრა ხდებოდა როგორც არარეზიდენტ პირთან მიმართებაში ასევე საქართველოს რეზიდენტი ფიზიკურ და იურიდიულ პირებთან მიმართებაში. ანუ პირველი მეთოდური მითითების მიხედვით არ ჰქონდა მნიშვნელობა ამოუღებელი დებიტორული დავალიანება პირს არარეზიდენტ პირთა მიმართებაში ჰქონდა, თუ რეზიდენტ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირთან მიმართებაში. გარდა ამისა, მეთოდური მითითების პირველ ვერსიაში იყო უამრავი სხვადასხვა ტიპის ორაზროვნება და გაურკვეველი ისეთი საკითხები როგორიცაა ერთი და იგივე თანხების დუბლირებულად დაბეგვრა, კერძოდ არ იყო დაზუსტებული ის თუ რა მიდგომას გამოიყენებდა შემოსავლების სამსახური ამოუღებელი დებიტორული დავალიანების ხელფასად დაბეგვრის შემდეგ თანხის მიღების შემთხვევაში (მეორედ მოხდებოდა დაბეგვრა თუ არა). ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ხარვეზს წარმოადგენდა ისიც, რომ არ იყო არანირი განმარტება იმის შესახებ თუ როგორ უნდა მომხდარიყო  დებიტორული დავალიანების გონივრული ვადის განსაზღვრა. გარდა ამისა იყო უამრავი სხვადასხვა სახის ხარვეზი, მ.შ. მცირე თანხიანი დებიტორული დავალიანების ამოღებულად მიჩნევისა და სხვა მრავალ საკითხთან მიმართებაში.

 

რა არის ახალი?

1. ერთ-ერთი მთავარი სიახლე არის ის, რომ მეთოდურ მითითებაში აღარ იძებნება ჩანაწერი რეზიდენტ პირებთან მიმართებაში არსებული (მაგ. რეზიდენტი შპს და ი/მ) დებიტორული დავალიანების ამოღებულად მიჩნევის შესახებ. მეთოდური მითითების მე-4 მუხლის მიხედვით გონივრულ ვადაში  ამოუღებელი დებიტორული დავალიანების დაბეგვრა ხელფასად მოხდება იმ შემთხვევაში, როდესაც ასეთი დებიტორული დავალიანება (ან გადახდილი ავანსი) არსებობს არარეზიდენტ პირთან მიმართებაში, თუ კმაყოფილდება ყველა შემდეგი პირობა:

ა) დებიტორული დავალიანების წარმოშობიდან გასულია გონივრული ვადა;

ბ) საგადასახადო შემოწმების დანიშვნის თარიღამდე არ დასტურდება დებიტორული დავალიანების ანაზღაურება (უცხოეთში გადახდილი ავანსის შემთხვევაში არ დასტურდება საქონლის/მომსახურების მოწოდება);

გ) იმ შემთხვევაში, თუ მიწოდებულია საქონელი, საგადასახადო შემოწმების დასრულებამდე არ დასტურდება ამავე საქონლის უკან დაბრუნება.

შესაბამისად ახალი მეთოდური მითითებით საქონლის/მომსახურების დებიტორული დავალიანების გონივრულ ვადაში არ ამოღების შემთხვევაში,  ასევე გადახდილი ავანსის სანაცვლოდ საქონლის/მომსახურების გონივრულ ვადაში არ მოწოდების შემთხვევაში თანხების ხელფასად განხილვა და საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრა მოხდება მხოლოდ არარეზიდენტ პირებთან მიმართებაში,  რეზიდენტ ფიზიკურ და იურიდიულ პირებთან მიმართებით ამოუღებელ დებიტორულ დავალიანებებთან მიმართებით აღნიშნული მეთოდური მითითება აღარ გამოიყენება. 

ეს უკანასკნელი ჩანაწერი ბუნებრივია სრულად არ გამორიცხავს შემოსავლების სამსახურის მხრიდან მსგავსი მიდგომის გამოყენებას რეზიდენტ პირებთან არსებული დებიტორული დავალიანებების შემთხვევებში თუ ამ სამსახურის ხელთ იქნება უტყუარი მტკიცებულებები ასეთი დებიტორული დავალიანების ამოღების ან სხვა ფაქტების შესახებ, რომელიც ამ დავალიანების გადახდაზე მიანიშნებს, თუმცა თავად ის ფაქტი, რომ მეთოდურ მითითებაში პირდაპირ აღარ არის საუბარი რეზიდენტ პირებთან მიმართებაში არსებული დაბეგვრის შესახებ, ცალსახად მიანიშნებს შემოსავლების სამსახურის მიდგომის შერბილებაზე  ამ მიმართულებით. გარდა ამისა, შემოსავლების სამსახურის მეთოდურ მითითებაში ზუსტდება შემდეგი საკითხები:

1. ზუსტდება რომ ამოუღებელი დებიტორული დავალიანებებისა და გადახდილი ავანსების შემთხვევა არ დაექვემდებარება დაბეგვრას თუ დავალიანების ამოღება ან გადახდილი ავანსების სანაცვლოდ საქონლის/მომსახურების მოწოდება არ მომხდარა 12 თვემდე ვადაში. შესაბამისად დაბეგვრა აღნიშნული მეთოდური მითითების მიხედვით შესაძლოა განხორციელდეს მხოლოდ მაშინ თუ ამოუღებელი დებიტორული დავალიანებები და გადახდილი ავანსები (რის სანაცვლოდაც არ მომხდარა მოწოდება) ფიქსირდება 12 თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში.  
2. გარდა აღნიშნულისა, დაზუსტდა დებიტორული დავალიანების ხელფასად დაბეგვრის შემდეგ, მყიდველის მიერ თანხის გადახდისას ორმაგი დაბეგვრის პრობლემური საკითხიც. ძველი მეთოდური მითითება არ გამორიცხავდა ამოუღებელი დებიტორული დავალიანების/ავანსების დაბეგვრის შემდეგ აღნიშნული თანხების მეორედ დაბეგვრას თუ მოხდება ასეთი დებიტორული დავალიანების ამოღება ან საქონლის მომსახურების მოწოდება.  ახალ მეთოდურ მითითებაში ჩაიწერა, რომ მეთოდური მითითების შესაბამისად საშემოსავლო გადასახადით დაბეგრილი თანხების (ოპერაციების) მიმართ შემდგომში არ წარმოიშობა საგადასახადო ვალდებულებები, რამაც უნდა გამორიცხოს ერთი და იგივე თანხები ორმაგად დაბეგვრა, შემოსავლების სამსახურის მიერ დაბეგრილი დებიტორული დავალიანების (ან გადახდილი ავანსების)  მიმწოდებელისთვის გადახდის ან გადახდილი ავანსების სანაცვლოდ საქონელის მოწოდების შემთხვევაში.

აღნიშნულის ხარვეზების გამოსწორებისა და გარკვეული დაზუსტების მიუხედავად კვლავ ბუნდოვანი და გაურკვეველია მრავალი საკითხი მ.შ. ის თუ როგორ უნდა მოხდეს დებიტორული დავალიანების „გონივრული ვადის“ განსაზღვრა საგადასახადო აუდიტის დროს და რა მეთოდოლოგიითა და საინფორმაციო წყაროების გამოყენებით მოხდება ზემოთ აღნიშნულის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება. ჩვენი აზრით, ამ უკანასკნელმა განუსაზღვრელობამ შესაძლოა გამოიწვიოს შემოსავლების სამსახურის აუდიტორების მხრიდან სუბიექტური მიდგომები საგადასახადო შემოწმების დროს, რაც თავის მხრივ შემოსავლების სამსახურში სხვა რისკების წარმოშობასთან არის კავშირში.

გარდა ამისა, კვლავ გაურკვეველი რჩება რამდენიმე მნიშვნელოვანი საკითხი მ.შ. ისეთი დებიტორული დავალიანებების ჩამოწერის საკითხი, როდესაც დებიტორული დავალიანების ამოღების ხარჯები აღემატება დებიტორული დავალიანების ოდენობას. ეს მეტად მნიშვნელოვანი საკითხი არ არის განმარტებული ახალი მეთოდური მითითების მიხედვით რაც შესაძლოა პრობლემური იყოს ისეთი კომპანიების შემთხვევაში ვისაც აქვს მცირე თანხიანი ამოუღებელი დებიტორული დავალიანებები მრავალ პირთან მიმართებაში, რა დროსაც აღნიშნული დავალიანების ამოსაღებად გაწეული სასამართლო და იურიდიული ხარჯები (მ.შ. დავის წარმოება საქართველოს ფარგლებს გარეთ) შესაძლოა აღემატებოდეს თავად ამ დებიტორული დავალიანების თანხას.

 

ცვლილება ამოქმედდა ხელმოწერისთანავე, ანუ 2025 წლის 4 ნოემბრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/6662350?publication=0

 

3.2.ცვლილება სიდიდის შესაბამისი კატეგორიის განსაზღვრის, გაუქმებისა და აღრიცხვის წესში

2025 წლის 18 ნოემბერს გამოქვეყნდა სსიპ – შემოსავლების სამსახურის უფროსის ბრძანება №25093, რის საფუძველზეც დამტკიცდა განახლებული შიდა ინსტრუქცია „გადასახადის გადამხდელისთვის სიდიდის შესაბამისი კატეგორიის განსაზღვრის, გაუქმებისა და აღრიცხვის წესის შესახებ“. შედეგად კი, გაუქმდა შემოსავლების სამსახურის უფროსის 2023 წლის 30 ოქტომბრის №26626 ბრძანებით დამტკიცებული ზემოთ ხსენებული ინსტრუქცია.

აღნიშნული ინსტრუქცია არეგულირებს „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის №996 ბრძანებით დამტკიცებული ინსტრუქციის 61 მუხლით გათვალისწინებულ გადასახადის გადამხდელთა სიდიდის შესაბამისი კატეგორიების განსაზღვრასთან, აგრეთვე, განსაზღვრული კატეგორიების გაუქმებასა და აღრიცხვასთან დაკავშირებულ საკითხებს. შეგახსენებთ, რომ ზემოხსენებული 6¹ მუხლის თანახმად, საგადასახადო ორგანოს მიერ გადასახადის გადამხდელს განესაზღვრება სიდიდის კატეგორია, რის შედეგადაც, პირს შეიძლება მიენიჭოს მცირე, საშუალო ან მსხვილი გადამხდელის კატეგორია.

ახალი შიდა ინსტრუქციით განახლებულად ჩამოყალიბდა მსხვილ გადამხდელთა კატეგორიის განმსაზღვრელი კრიტერიუმები. კერძოდ, მსხვილი გადამხდელის კატეგორიის მისანიჭებლად პირი უნდა აკმაყოფილებდეს ამავე ინსტრუქციით გათვალისწინებულ არანაკლებ 2 კრიტერიუმს ერთდროულად, განსხვავებით წინა ინსტრუქციისა, სადაც 1 კრიტერიუმის არსებობაც კი საკმარისი იყო პირისთვის მსხვილი გადამხდელის კატეგორიის მისანიჭებლად. ასევე, მსხვილი კატეგორიის მისანიჭებლად კრიტერიუმების ჩამონათვალს დაემატა ახალი „თ“ ნაწილი, რომელიც ეხება პირის მიერ შესაბამისი კატეგორიის განსაზღვრის თვის წინა 12 კალენდარული თვის მიხედვით გადახდილი ან უკან დაბრუნებული გადასახადის მინიმალურ ზღვარს არანაკლებ 1,000,000 ლარის ოდენობით.

 

ბრძანება ამოქმედდა ხელმოწერისთანავე, ანუ 2025 წლის 14 ნოემბრიდან.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/6672956?publication=0

 

შპს კრესტონ ჯორჯია

მმართველი პარტნიორი                                                             დავით პაპიაშვილი

საგადასახადო აუდიტის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი                     რუსუდან ჭაბუკიანი