2024 წლის დეკემბრის თვის განმავლობაში საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებები

Kreston Georgia აგრძელებს საგადასახადო კანონმდებლობაში შესული ცვლილებებისა და სიახლეების მიმოხილვას. ამჯერად გთავაზობთ 2024 წლის დეკემბრის თვეში შესული საკანონმდებლო სიახლეების მიმოხილვას.

 

სარჩევი

2. ცვლილებები საქართველოს საგადასახადო კოდექსში

1.1. ცვლილებები სათამაშო ბიზნესისა და თამბაქოს ინდუსტრიის სფეროში

2. ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

2.1. შეიცვალა ფორმა №3 _ „არარეზიდენტის მიერ საქართველოში გადახდილი/დაკავებული გადასახადების შესახებ ცნობის მოთხოვნა“

2.2. გაიზარდა აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულება

2.3. განისაზღვრა ცალკეულ შემთხვევებში დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციის გაუქმებისას, დღგ-ის დაბრუნების წესი

2.4. მცირე ბიზნესის ყოველთვიური დეკლარაციის ფორმა მნიშვნელოვნად იცვლება

2.5. ყალბი დოკუმენტის საფუძველზე დღგ-ის ჩათვლის შეზღუდვა

2.6. შეიცვალა ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შეთანხმების საფუძველზე განსაზღვრული შეღავათის (უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლის) გამოყენების წესი

2.7. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაცია

3. ცვლილებები საქართველოს მთავრობის დადგენილებებში

3.1. სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებულ შემოსავალზე მცირე ბიზნესის 1%-იანი განაკვეთი აღარ გავრცელდება

3.2. დამტკიცდა აგრო ტურიზმითა და ღვინის ტურიზმით დაკავებული ფიზიკური პირებისთვის მცირე ბიზნესის სტატუსის სტატუსის მოპოვებისა და გაუქმების წესი

 

1.ცვლილებები საქართველოს საგადასახადო კოდექსში

1.1. ცვლილებები სათამაშო ბიზნესისა და თამბაქოს ინდუსტრიის სფეროში

2024 წლის 29 დეკემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება საქართველოს საგადასახადო კოდექსში (შემდგომში, „სსკ“), რომელიც ძალაში შევიდა 2025 წლის 1 იანვრიდან. ცვლილების საფუძველზე, იცვლება სათამაშო აპარატების სალონის მომწყობის ან/და სისტემურ-ელექტრონული ფორმით აზარტული თამაშობების ორგანიზატორის მიერ მიღებული მოგების საშემოსავლო/მოგების გადასახადის და გაცემულ დივიდენდზე დადგენილი გადასახადის განაკვეთი. ცვლილების მიზანი არის, უთანასწორო პირობების აღმოფხვრა სათამაშო ბიზნესის დაბეგვრის სექტორში, რადგან აღნიშნული სფეროს მარეგულირებელი დაბეგვრის სისტემა ქმნიდა უთანასწორო პირობებს სათამაშო ბიზნესის ორგანიზატორ ფიზიკურ პირებსა და საწარმოებს შორის.

ცვლილებამდე მოქმედი სსკ-ის 81-ე, 98-ე და 130-ე მუხლების მიხედვით, სათამაშო აპარატების სალონის მომწყობის ან/და სისტემურ-ელექტრონული ფორმით აზარტული თამაშობების ორგანიზატორის მიერ მიღებული შემოსავალი/მოგება იბეგრება საშემოსავლო გადასახადის/მოგების გადასახადის 15%-იანი განაკვეთით (გარდა უცხო ქვეყნის მოქალაქეების სისტემურ-ელექტრონული ფორმით ორგანიზებულ აზარტულ თამაშობებში მონაწილეობის შედეგად, სისტემურ-ელექტრონული ფორმით აზარტული თამაშობების ორგანიზატორის დასაბეგრი შემოსავლისა), ხოლო რეზიდენტი საწარმოს მიერ ფიზიკური პირისთვის, არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირისთვის ან არარეზიდენტი საწარმოსთვის გადახდილი დივიდენდები იბეგრება გადახდის წყაროსთან გადასახდელი თანხის 5%-იანი განაკვეთით.

ცვლილების შედეგად კი, სათამაშო აპარატების სალონის მომწყობის ან/და სისტემურ-ელექტრონული ფორმით აზარტული თამაშობების ორგანიზატორის მიერ მიღებული შემოსავლი/მოგება დაიბეგრება 20%-ით, ნაცვლად ცვლილებამდე მოქმედი 15%-სა, ხოლო აღნიშნული პირების მიერ, 2025 წლისა და შემდგომი პერიოდების კუთვნილი მოგებიდან, გაცემული დივიდენდი გადახდის წყაროსთან დაიბეგრება 0%-იანი განაკვეთით, ნაცვლად ცვლილებამდე მოქმედი კანონმდებლოობით გათვალისწინებული 5%-სა.

ამასთანავე, ცვლილება შეეხო თამბაქოს ნაწარმზე აქციზის განაკვეთებს. კერძოდ კი, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა სსკ-ის 188-ე მუხლი და გაიზარდა სიგარის, სიგარილას, ფილტრიანი/უფილტრო სიგარეტის და წვის პროცესის გარეშე ინჰალაციისთვის განკუთვნილი პროდუქციის აქციზის განაკვეთი. ცვლილების მიზანი კი გახლდათ ის, რომ თამბაქოზე აქციზის მატებით მოსალოდნელია აღნიშნულ საქონელზე მოხმარების შემცირება და ამავდროულად, ბიუჯეტის შემოსავლების ზრდა. წარმოგიდგენთ ცხრილს, სადაც ასახულია ინფორმაცია აქციზის ძველი და ახალი განაკვეთების შედარების შესახებ:

 

3	თამბაქო, თამბაქოს ნაწარმი		ერთეული	ახალი განაკვეთი	ძველი განაკვეთი
	2401	თამბაქოს ნედლეული, თამბაქოს ნარჩენები	1 კგ	30	30
	2402 10 000 01	– – სიგარები, სიგარები წაჭრილი ბოლოებით, თამბაქოს შემცველობით	1 ღერი	2.1	1.9
	2402 10 000 02	– – სიგარილები (წვრილი სიგარები), თამბაქოს შემცველობით	20 ღერი	2.4	2.2
	2402 20	– სიგარეტები, თამბაქოს შემცველობით	20 ღერი	1.9	1.7
	2403 11 000 00	−− ჩილიმით მოსაწევი თამბაქო, ამ ჯგუფის სუბპოზიციისთვის 1-ელი შენიშვნის შესაბამისად	1 კგ	30	30
	2403 19	− − დანარჩენი	1 კგ	30	30
	2403 91 000 00	− − ჰომოგენიზებული ან აღდგენილი თამბაქო	1 კგ	30	30
	2403 99 100 00	− − − საღეჭი ან საყნოსი (ბურნუთი) თამბაქო	1 კგ	30	30
	2404 11 000 00	– – თამბაქოს ან აღდგენილი თამბაქოს შემცველობით	20 ცალი/ღერი	1.85	1.7
	2404 12 000 00	– – დანარჩენი, ნიკოტინის შემცველობით	1 მლ	1.2	1.0
	2404 19 900 00	– – – დანარჩენი	1 მლ	1.2	1.0

 

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6328917?publication=0

 

2. ცვლილებები საქართველოს ფინანსთა მინისტრის ბრძანებებში

2.1. შეიცვალა ფორმა №3 „არარეზიდენტის მიერ საქართველოში გადახდილი/დაკავებული გადასახადების შესახებ ცნობის მოთხოვნა“

2024 წლის 6 დეკემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება „ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ საერთაშორისო შეთანხმებით განსაზღვრული საგადასახადო შეღავათით სარგებლობისა და არარეზიდენტისათვის საქართველოში გადახდილი გადასახადის დაბრუნების წესის დამტკიცების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N633 ბრძანებაში, რომელიც ამოქმედდება გამოქვეყნებიდან მე-15 დღეს.

ცვლილების საფუძველზე, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა ფორმა №3 _ „არარეზიდენტის მიერ საქართველოში გადახდილი/დაკავებული გადასახადების შესახებ ცნობის მოთხოვნა“, რომლის ახალი რედაქცია შეგიძლიათ იხილოთ თანდართულ ბმულზე. ასევე, ცვლილება მდგომარეობს იმაშიც, რომ ფორმა №3-ის შევსება შეუძლია არა მხოლოდ უშუალოდ საქართველოს არარეზიდენტ პირს, როგორც ეს ცვლილებამდე არსებული რედაქციით იყო განსაზღვრული, არამედ აღნიშნული ფორმის შევსება ასევე დასაშვებია საგადასახადო აგენტის მიერ, მის მიერ გაცემული ანაზღაურების ნაწილში.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6324565?publication=0

 

2.3.გაიზარდა აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულება

2024 წლის 25 დეკემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებაში, რომელიც ამოქმედდა 2025 წლის 1 იანვრიდან. ცვლილება ეხება აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულებას.

ცვლილების მიხედვით, იმპორტული ფილტრიანი და უფილტრო (მათ შორის: სიგარა, სიგარილა) თამბაქოს ნაწარმისთვის განკუთვნილი 1’000 ცალი აქციზური მარკის ნომინალური ღირებულება განისაზღვრა 19.5 დოლარის ეკვივალენტ ლარად, ნაცვლად 18 დოლარის, როგორც ეს ცვლილებამდე არსებული რედაქციით იყო განსაზღვრული. ანალოგიურად, ცვლილების მიხედვით, იმპორტირებულ საგარეო-ეკონომიკური  საქმიანობის  ეროვნული  სასაქონლო  ნომენკლატურის 2404 12 000 00 და 2404 19 900 00 კოდებში (– – დანარჩენი, ნიკოტინის/თამბაქოს შემცველობით) მითითებული საქონლისთვის განკუთვნილ 1’000 ცალ აქციზურ მარკაზე დადგენილი ნომინალური ღირებულება გახდა 19.5 დოლარის ეკვივალენტი ლარებში, ნაცვლად 18 დოლარისა.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6345072?publication=0

 

2.3.განისაზღვრა ცალკეულ შემთხვევებში დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციის გაუქმებისას, დღგ-ის დაბრუნების წესი

2024 წლის 26 დეკემბერს გამოქვეყნდა გამოქვეყნებისთანავე ძალაში შევიდა ცვლილება „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებაში. ცვლილების მიხედვით, ბრძანების 66​2-ე მუხლს დაემატა ახალი მე-9 პუნქტი, რომლის მიხედვითაც, სსკ-ის 1611-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად განხორციელებული ოპერაციის გაუქმებისას, საქონლის რეალიზაციის განმახორციელებელი უფლებამოსილი პირის მიერ აღნიშნული ოპერაციის გაუქმების შესახებ ინფორმაციის საგადასახადო ორგანოსთვის წარდგენა, საქონლის რეალიზაციის განმახორციელებელი უფლებამოსილი პირის პირადი აღრიცხვის ბარათზე თანხის შემცირების საფუძველი იქნება.

შეგახსენებთ, რომ სსკ-ის 1611-ე მუხლის პირველი ნაწილი ეხება საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიების ფარგლებში ან სხვა ფულადი ვალდებულების (გარდა სისხლის სამართლის და ადმინისტრაციული წესით დაკისრებული სანქციებისა) გადახდევინების მიზნით საქონლის აუქციონის, პირდაპირი მიყიდვის ან სხვა წესით რეალიზაციის (მიწოდება) დღგ-ით დაბეგვრას.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6354455?publication=0

 

2.4.მცირე ბიზნესის ყოველთვიური დეკლარაციის ფორმა მნიშვნელოვნად იცვლება

2024 წლის 4 დეკემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება „სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმების გამოყენების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N999 ბრძანებით დამტკიცებულ ბრძანებაში, რომელიც ძირითადად მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირებსა და მათ მიერ წარსადგენი დეკლარაციის ფორმის ცვლილებას ეხება. ცვლილების მიხედვით მნიშვნელოვნად იცვლება მცირე ბიზნესის ყოველთვიური დეკლარაციის ფორმა, რაც ჩვენი აზრით ზოგიერთ შემთხვევაში უმნიშვნელოდ, ზოგ შემთხვევაში კი მნიშვნელოვნად გაზრდის დეკლარაციის შევსებისთვის საჭირო დროს. ცვლილება ეხება სხვა უამრავ საკითხსაც რითაც ზოგიერთ შემთხვევაში ზუსტდება კანონმდებლობაში მანამდე  არსებული ორაზროვნება.

1. დეკლარაციაში დეტალურად ჩაიშალა შემოსავლის სახეები

მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირების ყოველთვიური დეკლარაციის ცვლილებამდე მოქმედ ფორმაში თვის განმავლობაში მიღებული შემოსავლის მისათითებლად გამოყოფილი იყო მხოლოდ ერთი უჯრა და დეკლარაციის ფორმით არ იყო მოთხოვნილი მიღებული შემოსავლის ჩაშლა სხვადასხვა სახის შემოსავლების მიხედვით. ცვლილების შედეგად დამტკიცებული ფორმის მიხედვით კი უნდა მიეთითოს არა მხოლოდ თვის განმავლობაში მიღებული ჯამური შემოსავალი (დეკლარაციის 17-ე უჯრა), არამედ თვის შემოსავალი უნდა ჩაიშალოს ქვემოთ მითითებული შემოსავლის სახეობების მიხედვით. კერძოდ, დეკლარაციის ფორმას ემატება ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებით მიღებული შემოსავლის, პოს-ტერმინალით მიღებული შემოსავლის, უნაღდო ანგარიშსწორებით მიღებული შემოსავლისა და სხვა ფორმით მიღებული შემოსავლის 18-21 სტრიქონებში მითითებული უჯრები (იხ. დანართი N1).

დეკლარაციის აღნიშნული უჯრების შევსების ვალდებულება უჩნდებათ იმ პირებს ვინც შემოსავლებს აღრიცხავს ე.წ. საკასო მეთოდით, შესაბამისად მათთვის სავალდებულო ხდება მიღებული ჯამური შემოსავლის სხვადასხვა შემოსავლების სახეობების მიხედვით გადანაწილება შესაბამის უჯრებში (18-21 უჯრები), ამასთან 22-24 უჯრების შევსება საკასო მეთოდის გამოყენების შემთხვევაში სავალდებულო არ არის.

გარდა ზემოთ აღნიშნულისა, მცირე ბიზნესის ყოველთვიურ დეკლარაციაში დაბეგვრისგან გათავისუფლებული შემოსავლის მითითებისას უნდა მიეთითოს შემოსავლის გათავისუფლების შესაბამისი კატეგორია (3000 ლარიანი, 6000 ლარიანი თუ სხვა). 

უცვლელად გთავაზობთ ფინანსთა მინისტრის N999 ბრძანებაში მოცემულ მაგალითს საკასო მეთოდით დაანგარიშებული შემოსავლის დეკლარირებასთან დაკავშირებით.

მაგალითი 1

პირობა:

გიორგის, რომელიც წარმოადგენს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისათვის ბრძოლების მონაწილე საქართველოს მოქალაქეს, მინიჭებული აქვს მცირე ბიზნესის სტატუსი და ახორციელებს სურსათის საცალო ვაჭრობას. ამ საქმიანობის ნაწილში 2023 წლის 10 თვეში მიღებულმა დასაბეგრმა შემოსავალმა შეადგინა 300 000 ლარი, მათ შორის, ოქტომბრის თვეში – 30 000 ლარი.

გიორგი ასევე ეწევა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობას, საიდანაც სოფლის მეურნეობის პროდუქციის პირველადი მიწოდებით მიღებულმა ერთობლივმა შემოსავალმა 2023 წლის დასაწყისიდან ოქტომბრის თვის ჩათვლით შეადგინა 150 000 ლარი, მათ შორის, ოქტომბრის თვეში ჩაერიცხა 50 000 ლარი.

ამასთან, დამატებით, მან 2023 წლის განმავლობაში ნოემბრის თვემდე:

• საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტიდან მიიღო პროცენტები 3500 ლარის ოდენობით;
• ფართის იჯარით გაცემიდან საიჯარო ქირის სახით მიიღო შემოსავალი 80 000 ლარის ოდენობით;
• რეზიდენტი საწარმოსგან ხელფასის სახით მიიღო 15 000 ლარის შემოსავალი.

ანალიზი:

გიორგი, არაუგვიანეს 2023 წლის 15 ნოემბრისა, საგადასახადო ორგანოს წარუდგენს მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირის საშემოსავლო გადასახადის ყოველთვიურ დეკლარაციას. დეკლარაციის შესაბამის სტრიქონებში აისახება:

• მე-15 სტრიქონში აისახება 450 000 ლარი, რომელიც შედგება:

• ვაჭრობიდან მიღებული დასაბეგრი შემოსავლისაგან წლის დასაწყისიდან ნაზარდი ჯამით – 300 000 ლარი;
• სოფლის მეურნეობის პროდუქციის პირველადი მიწოდებით მიღებული ერთობლივი შემოსავლისაგან წლის დასაწყისიდან ნაზარდი ჯამით – 150 000 ლარი.

ამასთან, მცირე ბიზნესის მიერ მიღებულ ერთობლივ შემოსავალში არ აისახება და 500 000 ლარიანი ზღვრის განსაზღვრისას მხედველობაში არ მიიღება: ფართის იჯარით გაცემიდან მიღებული შემოსავალი, ხელფასის სახით მიღებული შემოსავალი, საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტიდან მიღებული პროცენტები.

• მე-16 სტრიქონში – განაკვეთი 1%, ვინაიდან ამ საქმიანობის ფარგლებში მიღებული ერთობლივი შემოსავალი არ აღემატება 500 000 ლარს;
• მე-17 სტრიქონში – 80 000 ლარი (30 000 + 50 000) – მცირე ბიზნესის სპეციალური რეჟიმით დაბეგვრას დაქვემდებარებული დასაბეგრი შემოსავალი ოქტომბრის თვის მიხედვით;
• მე-18 სტრიქონში − 30 000 ლარი, სურსათის საცალო ვაჭრობით მიღებული თანხა;
• მე-20 სტრიქონი − 50 000 ლარი, სოფლის მეურნეობის პროდუქციის პირველადი მიწოდებით მიღებული თანხა;
• 25-ე სტრიქონში − 53 000 ლარი (3000 + 50 000) (მ.შ 3000 ლარი − იმის გათვალისწინებით, რომ გიორგი წარმოადგენს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისათვის ბრძოლების მონაწილე საქართველოს მოქალაქეს, მის მიერ კალენდარული წლის განმავლობაში 3000 ლარამდე მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი საშემოსავლო გადასახადით არ იბეგრება. მოცემულ შემთხვევაში იგულისხმება, რომ გიორგის აღნიშნული შეღავათით წინა საანგარიშო პერიოდებში არ უსარგებლია. 50 000 ლარი − საშემოსავლო გადასახადისაგან გათავისუფლებულია სოფლის მეურნეობის პროდუქციის პირველადი მიწოდებით მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი, ვინაიდან 2023 წელს ასეთი მიწოდებით მიღებული ერთობლივი შემოსავალი 200 000 ლარს არ აღემატება);
• 26-ე სტრიქონში − 270 ლარი ((80 000− 53 000)*1%).

2. დარიცხვის მეთოდით დასაბეგრი შემოსავლების დეკლარირება

საქმე გაცილებით რთულდება იმ მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირებისთვის ვინც შემოსავლებს ე.წ. დარიცხვის მეთოდით აღრიცხავს, ვინაიდან მათ მიერ მიღებული დასაბეგრი შემოსავლების დეკლარირება გაცილებით უფრო მეტი უჯრის შევსებას მოითხოვს.  იმ პირებმა ვინც შემოსავალს აღრიცხავენ  დარიცხვის მეთოდით თვის ჯამური შემოსავლის ამსახველ დეკლარაციის 17-ე უჯრაში  უნდა შეიტანონ დეკლარაციის 18 − 22 სტრიქონებში ასახული თანხების ჯამს გამოკლებული 23 – 24 სტრიქონებში ასახული თანხების ჯამი (იხ. დანართი N1).

შედეგად გამოდის, რომ დარიცხვის მეთოდით შემოსავლის დაანგარიშებისას, მცირე მეწარმეები თვის დასაბეგრი შემოსავლის გამოანგარიშებას ახდენენ შემდეგი პრინციპით (ფორმულით): 

თვის დასაბეგრი შემოსავალი დარიცხვის მეთოდით = (მიმდინარე პერიოდში მიღებული ფულადი ანაზღაურების თანხებს) + (საქონლის/მომსახურების მიწოდების თანხები რაც არ არის ანაზღაურებული მიმდინარე პერიოდში) – (შემოსავალი რომელიც წინა პერიოდებში იყო დაბეგრილი) – (მიმდინარე პერიოდში მიღებული ავანსები)

აღნიშნული მიანიშნებს იმაზე, რომ დარიცხვის მეთოდით შემოსავლების დეკლარირება მანამდე არსებული ერთი უჯრის შევსების  ნაცვლად,  გაცილებით უფრო მეტი უჯრის შევსებას გულისხმობს და მოითხოვს წინა პერიოდში დაბეგრილი თანხებისა და მიმდინარე პერიოდებში მიღებული ავანსების შესახებ ინფორმაციის წარდგენას. 

უცვლელად გთავაზობთ ფინანსთა მინისტრის N999 ბრძანებაში მოცემულ მაგალითს დარიცხვის მეთოდით დაანგარიშებული შემოსავლის დეკლარირებასთან დაკავშირებით.

მაგალითი 2

პირობა:

გიორგი, რომელიც წარმოადგენს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებულ მეწარმე ფიზიკურ პირს და მინიჭებული აქვს მცირე ბიზნესის სტატუსი, ახორციელებს სამშენებლო მასალებით ვაჭრობას. 2024 წლის მაისის თვეში მყიდველისაგან ავანსად ჩაერიცხა 10 000 ლარი. ივნისის თვეში მყიდველს მიაწოდა 15 000 ლარის საქონელი. დარჩენილი თანხიდან მყიდველმა 2000 ლარი ჩაურიცხა იმავე (ივნისის) თვეში, ხოლო 3000 ლარი − ივლისის თვეში. ანგარიშსწორება განხორციელდა უნაღდო ანგარიშსწორების წესით.

იმ დაშვებით, რომ გიორგის სხვა საქმიანობა არ განუხორციელებია და საქონლის ღირებულება მოცემულია დღგ-ის გარეშე, დეკლარაციაში მონაცემები აისახება შემდეგ სახით:

ანალიზი:

გიორგი საგადასახადო ორგანოს წარუდგენს 2024 წლის მაისის, ივნისის და ივლისის თვეების მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირის საშემოსავლო გადასახადის ყოველთვიურ დეკლარაციებს.

მაისის თვის დეკლარაციაში _ ავანსად ჩარიცხული თანხა 10 000 ლარი აისახება მე-20 სტრიქონში. იმის გათვალისწინებით, რომ ჩარიცხული ავანსის თანხა, შემოსავლების დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვის შემთხვევაში, მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირისთვის საშემოსავლო გადასახადით არ იბეგრება, აღნიშნული თანხა იმავდროულად ექვემდებარება 24-ე სტრიქონში ასახვას. შესაბამისად, დასაბეგრი შემოსავლის (სტრ. 17), ერთობლივი შემოსავლის ნაზარდი ჯამის (სტრ.15) და საშემოსავლო გადასახადის თანხის (სტრ.26) გრაფებში აისახება 0 ლარი.

ივნისის თვის დეკლარაციაში _ მიწოდებული საქონლის ღირებულება სრულად ექვემდებარება საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრას, შესაბამისად ნაზარდი ჯამის მე-15 სტრიქონში და დასაბეგრი შემოსავლის მე-17 სტრიქონში აისახება 15 000 ლარი.

ამასთან, იმის გათვალისწინებით, რომ მიწოდებული საქონლის ღირებულებიდან, საანგარიშო თვეში ანაზღაურებულია 2 000 ლარი, აღნიშნული თანხა აისახება მე-20 სტრიქონში, ხოლო სხვაობა 13 000 ლარი ( 15 000 ლარი − 2 000 ლარი) აისახება 22-ე სტრიქონში. 

26-ე სტრიქონში აისახება 150 ლარი (15 000 *1%).

ივლისის თვის დეკლარაციაში _ იმის გათვალისწინებით, რომ 3 000 ლარი ანაზღაურებულია ივნისის თვეში მიწოდებული საქონლის ღირებულებიდან, აღნიშნული თანხა არ იღებს მონაწილეობას მე-15 სტრიქონის გაანგარიშებაში, შესაბამისად აღნიშნულ სტრიქონში გადმოიტანება წინა თვის მე-15 სტრიქონში ასახული ნაზარდი ჯამი 15 000 ლარი.

მე-20 და 23 სტრიქონებში აისახება 3 000 ლარი, შესაბამისად, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა 0-ის ტოლი იქნება და მე-17 და 26-ე სტრიქონებში აისახება 0 ლარი.

3. სხვა ცვლილებები და სიახლეები

გარდა ზემოთ აღნიშნულისა მცირე ბიზნესის დეკლარაციის ფორმაში და ასევე დაბეგვრის წესში განხორციელდა სხვა მნიშვნელოვანი დაზუსტებები: 

1. მე-15 უჯრაში, რომელშიც წლის დასაწყისიდან მიმდინარე პერიოდამდე ნაზარდი ჯამით მიღებული ჯამური შემოსავლის მითითება არის სავალდებულო, დაზუსტდა რომ აღნიშნულ უჯრაში შემოსავალი მიეთითება კალენდარული წლის დასაწყისიდან ნაზარდი ჯამით, საანგარიშო თვის ჩათვლით (მათ შორის საშემოსავლო გადასახადისაგან გათავისუფლებული შემოსავალიც). ამ სტრიქონში არ შეიტანება დაბეგვრის საერთო წესებით მიღებული შემოსავლები: დივიდენდი, პროცენტი, როიალტი, ვალის პატიება, უძრავი ქონების, ავტოსატრანსპორტო საშუალების, ფასიანი ქაღალდების, პარტნიორის წილის რეალიზაციით მიღებული ნამეტი, ქონების იჯარით/უძრავი ქონების ქირით გაცემა, სესხის გაცემიდან მიღებული შემოსავალი, სათამაშო ბიზნესიდან მიღებული მოგებები, ჩუქება, მემკვიდრეობით მიღებული ქონების სახით მიღებული შემოსავალი.
2. დაზუსტდა დეკლარაციის ველები, რომლებიც უკავშირდება აგრო და ღვინის ტურიზმით დაკავებული მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე პირების 1%-იან დაბეგვრას, 700 000 ლარამდე მიღებული წლიური შემოსავლის შემთხვევაში. 
3. და სხვა.

 

4. ჩვენი მოსაზრება

ჩვენი აზრით, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგადად დეკლარირებასთან დაკავშირებული სიახლეები და მაგალითებში მოცემული მსჯელობა შეიძლება ითქვას, რომ გასაგებია, გაუგებარია ის თუ  რატომ არის  საუბარი მეორე მაგალითში დარიცხვის მეთოდით შემოსავლების დათვლის აუცილებლობაზე, მაშინ როდესაც დღგ-ს გადამხდელი პირისთვის დარიცხვის მეთოდის გამოყენებით შემოსავლების დათვლა აღარ არის სავალდებულო რამდენიმე წლის წინ განხორციელებული ცვლილების შემდგომ. აქედან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ მეორე მაგალითი საჭიროებს დაზუსტებას.

ასევე ვთვლით, რომ დასაზუსტებელია შემოსავლის აღრიცხვის დარიცხვის მეთოდიდან საკასო მეთოდზე გადასვლის მსურველ პირებთან დაკავშირებული დეკლარირების ტექნიკური დეტალები. გარდა აღნიშნულისა მიგვაჩნია რომ ახლებური ფორმით დეკლარირებისას შესაძლოა წარმოიშვას სხვა სირთულეები რაც ჩვენი აზრით წინასწარ უნდა იქნას იდენტიფიცირებული და აღმოფხვრილი ფინანსთა სამინისტროსა და შემოსავლების სამსახურის მხრიდან.

მცირე ბიზნესის დეკლარირებასთან დაკავშირებული ცვლილება 2024 წლის დეკემბრის და მის შემდგომ საანგარიშო პერიოდებზე წარსადგენ დეკლარაციებზე გავრცელდება.

 

 დანართი N1: დეკლარაციის ფორმა

ფინანსთა მინისტრის N999-ე ბრძანებაში განხორციელებულ ცვლილებასა და დეკლარაციის ახალ ფორმას (იხ. დანართები) დეტალურად შეგიძლიათ გაეცნოთ ქვემოთ მითითებულ ბმულზე.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6321908?publication=0

 

2.5.ყალბი დოკუმენტის საფუძველზე დღგ-ის ჩათვლის შეზღუდვა

2024 წლის 19 და 24 დეკემბერს გამოქვეყნდა და გამოქვეყნებისთანავე ძალაში შევიდა ცვლილებები „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებაში. ცვლილება აზუსტებს სსკ-ის საფუძველზე განსაზღვრულ, დღგ-ის ჩათვლის შეზღუდვებს, ყალბი დოკუმენტის საფუძველზე.

შეგახსენებთ, რომ 2023 წლის დეკემბრის თვის ცვლილების საფუძველზე, სსკ-ის 178-ე მუხლს დაემატა, რომ დღგ-ის ჩათვლა იზღუდება ყალბი დოკუმენტის საფუძველზე. სწორედ ამ ცვლილებასთან მიმართებით მაკორექტირებელი ხასიათის ცვლილებები შევიდა ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებაში.

კერძოდ კი, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა ბრძანების 72-ე მუხლის მე-3 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი, რომლის მიხედვითაც, დასაბეგრ პირს უფლება არ აქვს ჩაითვალოს დღგ ყალბი დოკუმენტით, აგრეთვე იმ  საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურით, რომელიც ფიქტიურ გარიგებას ან უსაქონლო ოპერაციას ასახავს. ცვლილებამდე არსებულ რედაქციაში, „ყალბი დოკუმენტი“ ამ ჩამონათვალში აღნიშნული არ ყოფილა.

იგივე მიზნით, ახალი რედაქციით ჩამოყალიბდა ბრძანების 563-ე მუხლი, რომელიც განსაზღვრავს დღგ-სგან თავის არიდების წინააღმდეგ მიმართულ ადმინისტრირების ღონისძიებებს. ცვლილების შედეგად, ყველა იმ ჩანაწერს, სადაც საუბარი იყო უსაქონლო ოპერაციაზე ან ფიქტიური გარიგებაზე, დაემატა ყალბი დოკუმენტიც.

აქვე შეგახსენებთ, რომ პირის მიერ ფიქტიური გარიგების/უსაქონლო ოპერაციის ამსახველი ან ყალბი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა – იწვევს საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამომწერი/გამცემი პირის დაჯარიმებას საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურაში მითითებული დღგ-ის თანხის 200 პროცენტის ოდენობით. ხოლო ასეთი დოკუმენტის საფუძველზე დღგ-ის ჩათვლის განხორციელება – იწვევს პირის დაჯარიმებას ჩათვლილი გადასახადის თანხის 200 პროცენტის ოდენობით.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6339541?publication=0

 

2.6.შეიცვალა ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შეთანხმების საფუძველზე განსაზღვრული შეღავათის გამოყენების (უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლის) წესი

2024 წლის 31 დეკემბერს გამოქვეყნდა და გამოქვეყნებისთანავე ძალაში შევიდა ცვლილებები „გადასახადების ადმინისტრირების შესახებ“ ფინანსთა მინისტრის N996 ბრძანებაში.

ბრძანების 38-ე მუხლს, რომელიც განსაზღვრავს გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის შევსების წესს, დაემატა მაგალითი 1, რომელსაც წარმოგიდგენთ უცვლელი ფორმით:

მაგალითი 1.

ფაქტობრივი გარემოებები:

არარეზიდენტი საწარმოს (შვეიცარიული ავიაკომპანიის) საქართველოში არსებული მუდმივი დაწესებულება (შემდგომში – მუდმივი დაწესებულება) ახორციელებს საჰაერო ხომალდით მგზავრთა საერთაშორისო გადაყვანებს. აღნიშნულ მუდმივ დაწესებულებას დაქირავებული ჰყავს საქართველოს რეზიდენტი ფიზიკური პირი, რომელიც ფაქტობრივად საქმიანობას ახორციელებს საჰაერო ხომალდზე.

საქართველოს რეზიდენტი ფიზიკური პირის ხელფასის სახით მიღებული შემოსავალი 10 000 ლარი დაექვემდებარა დაბეგვრას, როგორც არარეზიდენტი საწარმოს (დამსაქმებლის) ფაქტობრივი მართვის ადგილის მიხედვით – შვეიცარიაში (15%), ასევე მუდმივი დაწესებულების ადგილსამყოფელის მიხედვით – საქართველოში (20%).

ანალიზი:

„შემოსავლებსა და კაპიტალზე ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ“ საქართველოსა და შვეიცარიის კონფედერაციას შორის შეთანხმების (შემდგომში – შეთანხმება) 23-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, როდესაც საქართველოს რეზიდენტი იღებს შემოსავალს, ან ფლობს კაპიტალს, რომელიც ამ შეთანხმების დებულებების თანახმად შეიძლება დაიბეგროს შვეიცარიაში, საქართველო დაუშვებს ამ რეზიდენტის შემოსავალზე გადასახადიდან იმ თანხის გამოქვითვას, რომელიც შვეიცარიაში შემოსავალზე გადახდილი გადასახადის ტოლია. ასეთი გამოქვითვა, არც ერთ შემთხვევაში, არ უნდა აღემატებოდეს შემოსავალზე გადასახადის ან კაპიტალზე გადასახადის იმ ნაწილს, რომელიც გამოქვითვამდე იყო დაანგარიშებული.

ვინაიდან, მოცემულ შემთხვევაში საქართველოს რეზიდენტი ფიზიკური პირისათვის გაცემული ხელფასი შესაძლებელია დაექვემდებაროს დაბეგვრას როგორც საქართველოში, ისე შვეიცარიის კონფედერაციაში, ამ უკანასკნელ სახელმწიფოში გადახდილი გადასახადის თანხა ექვემდებარება გამოქვითვას საქართველოში, შეთანხმების 23-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად. აღნიშნული გამოქვითვა უნდა განხორციელდეს საგადასახადო აგენტის მიერ.

შედეგი:

მოცემულ შემთხვევაში, საგადასახადო აგენტი ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების მიზნით, უფლებამოსილია, გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის  დანართი „ა“-ს  მე-14 სვეტში მიუთითოს შვეიცარიაში დაკავებული და გადახდილი გადასახადის თანხა 1500 (10 000-ის 15%) ლარი, რომელიც დააკლდება ამავე დანართის მე-11 სვეტში, იგივე განაცემზე საქართველოში გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის თანხას 2000 (10 000-ის 20%) ლარს. შესაბამისად, მოცემულ სახელფასო განაცემზე, საგადასახადო აგენტს მიმდინარე საანგარიშო თვეში საშემოსავლო გადასახადში დაერიცხება 500 (2000–1500) ლარი.

გარდა ამისა, ცვლილების შედეგად, ბრძანებას 38-ე მუხლის შემდეგ დაემატა ახალი 38​1 მუხლი, რომელიც განსაზღვრავს გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის  დანართი „ა“-ს  მე-14 სვეტის (საერთაშორისო ხელშეკრულების საფუძველზე გათავისუფლებას ან შემცირებას დაქვემდებარებული გადასახადის თანხა) შევსებაზე  უფლების მინიჭების წესს.

ასევე, ცვლილების საფუძველზე, ბრძანებას დაემატა ორი ახალი დანართი:

• დანართი №II-061 – განცხადება, გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის  დანართი „ა“-ს  მე-14 სვეტის შევსებაზე უფლების მინიჭების შესახებ;                                                                                                                                                                                                                              
• დანართი №II-06​2 – ინფორმაცია უცხო ქვეყანაში დაკავებული და გადახდილი გადასახადის შესახებ.

ზემოხსენებული 38​1-ე მუხლის მიხედვით, განისაზღვრა რიგი წესებისა, რომლის საფუძველზეც საგადასახადო აგენტს შეეძლება საერთაშორისო ხელშეკრულების საფუძველზე განსაზღვრული შეღავათის, კერძოდ კი უცხო ქვეყანაში დაბეგრილი გადასახადის ჩათვლის გამოყენება. აღნიშნული შეღავათის გამოყენების მიზნით:

• გადასახადის გადამხდელი, საგადასახადო ორგანოს მიმართავს №II-06​1 დანართით გათვალისწინებული ფორმის განცხადებით იმ შემთხვევაში, თუ „ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილებისა და გადასახადების გადაუხდელობის  აღკვეთის  შესახებ“  შეთანხმების  საფუძველზე,  ერთსა და იმავე განაცემზე გადასახადის დაკავების უფლება წარმოექმნება როგორც ხელშემკვრელ სახელმწიფოს, ისე მეორე სახელმწიფოს (საქართველოს) და უცხო ქვეყანაში გადახდილი თანხა ექვემდებარება ჩათვლას.
• გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია, საანგარიშო წლის მომდევნო წლის 1 აპრილამდე საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს „ინფორმაცია უცხო ქვეყანაში დაკავებული და გადახდილი გადასახადის შესახებ“ დანართი №II-06​2 ფორმით, რომელსაც თან უნდა დაერთოს უცხო ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს მიერ გაცემული უცხო ქვეყანაში დაკავებული და გადახდილი გადასახადის შესახებ ცნობა, დაქირავებული ფიზიკური პირების მიხედვით და მისი ნოტარიულად დამოწმებული თარგმანი ქართულ ენაზე.
• იმ შემთხვევაში, თუ გადასახადის გადამხდელი დადგენილ ვადებში, საგადასახადო ორგანოში არ წარადგენს უცხო ქვეყანაში დაკავებული და გადახდილი გადასახადის შესახებ  ცნობას,  საგადასახადო ორგანოს უფლებამოსილი თანამშრომელი ვალდებულია, მოცემულ გადასახადის გადამხდელს შეუწყვიტოს გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადის დეკლარაციის  დანართი „ა“-ს  მე-14 სვეტის შევსების უფლება დადგენილი ვადის გასვლის მომდევნო სამუშაო დღიდან, ხოლო შემცირებული გადასახადის თანხა ექვემდებარება აღდგენას საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილი წესის შესაბამისად.

აღნიშნული მიანიშნებს იმაზე რომ თუ გადამხდელის მიერ დროულად არ იქნება მოთხოვნილი უცხოეთში გადახდილი გადასახადის საქართველოში ჩათვლა და  დროულად არ მოხდება უცხოეთში გადახდილი გადასახადის დამადასტურებელი ცნობის წარდგენა, გადასახადის გადამხდელი დაკარგავს უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლის უფლებას. 

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/document/view/6371911?publication=0

 

2.7. სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციისას დაზუსტებული დეკლარაციის მონაცემების გათვალისწინება აღარ მოხდება

2024 წლის 27 დეკემბერს გამოქვეყნდა და გამოქვეყნებისთანავე ძალაში შევიდა ცვლილება „მიმდინარე კონტროლის პროცედურების ჩატარების, სასაქონლო-მატერიალურ ფასეულობათა ჩამოწერის, აღიარებული საგადასახადო დავალიანების დაფარვის, საგადასახადო დავალიანების გადახდევინების უზრუნველყოფის ღონისძიებების განხორციელების, სამართალდარღვევათა საქმისწარმოების წესის დამტკიცების თაობაზე“ ფინანსთა მინისტრის N994 ბრძანებაში. ცვლილება ეხება მიმდინარე კონტროლის პროცედურას, კერძოდ სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების ინვენტარიზაციას. 

ცვლილების თანახმად, ბრძანების 30-ე მუხლს დაემატა ახალი მე-31 პუნქტი, რომლის მიხედვითაც, სმფ-ების ნაშთების სააღრიცხვო (საბუღალტრო) მონაცემების დადგენის მიზნებისათვის, საგადასახადო ორგანოს მიერ მხედველობაში არ მიიღება ინვენტარიზაციისა და სმფ-ების ნაშთის ფაქტობრივი მდგომარეობის აღრიცხვის დაწყებამდე საანგარიშო პერიოდებზე (გარდა ბოლო საანგარიშო პერიოდისა) წარდგენილი საგადასახადო დეკლარაციები/გაანგარიშებები (მათ შორის, შესწორებული საგადასახადო დეკლარაციები/ გაანგარიშებები), რომლებიც საგადასახადო ორგანოში წარდგენილ იქნა ინვენტარიზაციისა და სმფ-ების ნაშთის ფაქტობრივი მდგომარეობის აღრიცხვის დაწყების შემდეგ.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/document/view/6355524?publication=0

 

3. ცვლილებები საქართველოს მთავრობის დადგენილებებში

3.1.სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებულ შემოსავალზე მცირე ბიზნესის 1%-იანი განაკვეთი აღარ გავრცელდება

2024 წლის 23 დეკემბერს გამოქვეყნდა ცვლილება „სპეციალური დაბეგვრის რეჟიმების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის №415-ე დადგენილებაში, რისი მიხედვითაც სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებული შემოსავლები დაემატა იმ შემოსავლების ჩამონათვალს, რაზეც მცირე ბიზნესის სტატუსი და შესაბამისად შემოსავლების 1%-იანი განაკვეთით დაბეგვრა არ ვრცელდება. ცვლილება შევიდა ზემოთ ხსენებული დადგენილების დანართ №5-ში და აღნიშნულ დანართში ჩამოთვლილ შემოსავლებს დაემატა სამშენებლო მომსახურების გაწევიდან მიღებული შემოსავლების შემდეგი სახეობები: 

• საქართველოს ეროვნული კლასიფიკატორის სეკ 006-2016-ის“ 41.2 ჯგუფით გათვალისწინებული საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობების მშენებლობის მომსახურების, 42-ე განყოფილებით გათვალისწინებული სამოქალაქო მშენებლობის მომსახურების ან/და 43-ე განყოფილებით გათვალისწინებული სპეციალიზებული სამშენებლო მომსახურების გაწევით მიღებული შემოსავალი, თუ აღნიშნული მომსახურების მიმღებს წარმოადგენს საქართველოს საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული საწარმო, ორგანიზაცია ან მეწარმე ფიზიკური პირი.

აღნიშნული მიუთითებს იმაზე, რომ ფიზიკური პირების მიერ სამშენებლო მომსახურების გაწევიდან მიღებული შემოსავლების ზემოთ ხსენებულ სახეობებზე აღარ გავრცელდება მცირე ბიზნესის სტატუსი და აღნიშნული შემოსავლების დაბეგვრა ამ სტატუსისათვის დამახასიათებელი 1%-იანი განაკვეთით აღარ მოხდება. ამასთან, აღნიშნული სიახლე ვრცელდება იმ შემთხვევებზე, როდესაც  მომსახურების მიმღები არის  საწარმო, ორგანიზაცია ან მეწარმე ფიზიკური პირი.

1. როგორ მოხდება სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებული შემოსავლების დაბეგვრა

გამომდინარე იქიდან, რომ სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებული შემოსავლების ზემოთ ხსენებულ შემთხვევებში მცირე ბიზნესის სტატუსი აღარ გავრცელდება, დაბეგვრა მოხდება მეწარმე ფიზიკური პირებისთვის დამახასიათებელი საერთო წესის მიხედვით, კერძოდ წლიური დასაბეგრი შემოსავლის (მოგების) მიხედვით, რისი გაანგარიშებაც მოხდება შემდეგი წესით: 

წლიური დასაბეგრი შემოსავალი = წლიური ერთობლივ შემოსავალი – წლიური გამოქვითვები

ერთობლივი შემოსავლების გაანგარიშება მოხდება სსკ-ის XIV თავის მიხედვით, ხოლო გაწეული ხარჯების გამოქვითვებში აღიარება კი სსკ-ის XIV- თავის მიხედვით, მათ შორის სხვაობა კი (დადებით სხვაობის შემთხვევაში) დაექვემდებარება საშემოსავლო გადასახადის 20%-იანი განაკვეთით დაბეგვრას.

ყოველივე ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე ი/მ-ები ვალდებულნი იქნებიან სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებულ შემოსავლებზე აღარ გაავრცელონ მცირე ბიზნესის სტატუსისთვის დამახასიათებელი 1%-იანი განაკვეთი და  მიღებული წლიურ დასაბეგრი შემოსავალის (მოგების) 20%-ის შესაბამისი თანხაზე ჩააბარონ წლიურის საშემოსავლო გადასახადის დეკლარაცია, საგადასახადო წლის მომდევნო წლის 1 აპრილამდე, ასევე ამავე ვადაში უნდა გადაიხადონ აღნიშნული გადასახადი, მეწარმე ფიზიკური პირის მიმდინარე გადასახდელების გათვალისწინებით (იხ. სსკ-ის 155-ე მუხლი).

ამასთან იმ შემთხვევაში თუ მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე ფიზიკური პირი არ იქნება დარეგისტრირებული ი/მ-ედ და იგი მომსახურებას გაუწევს მეწარმე სუბიექტს (მაგ. შპს-ს ან ი/მ-ს), მასზე გადახდილი თანხები შესაძლოა დაიბეგროს ზემოთ ხსენებულისგან განსხვავებული წესით, კერძოდ შემოსავლების დაბეგვრა მოხდეს გადახდის წყაროსთან საგადასხადო აგენტის მიერ (საშემოსავლო დააკავოს შპს-მ ან ი/მ-მ).

აღსანიშნავია, რომ სამშენებლო მომსახურების გამწევი ფიზიკური პირების დაბეგვრის წესი სხვა გადასახადების ნაწილში არ შეცვლილა, შესაბამისად აღნიშნული პირები შესაძლოა დაიბეგრონ სხვა გადასახადებითაც, რისი დეკლარირებისა და გადახდის ვალდებულება მანამდეც არსებობდა, კერძოდ საუბარია ისეთ გადასახადებზე როგორიცაა გადახდის წყაროსთან დასაკავებელი საშემოსავლო/მოგების გადასახადები, ქონების გადასახადი, დღგ (სავალდებულო ან ნებაყოფლობითი რეგისტრაციისას) და სხვა.

2. ვინ უნდა იყოს მომსახურების მიმღები?

ცვლილება ეხება ზემოთ ხსენებული სამშენებლო მომსახურების გამწევ პირებს თუ მათ მიერ გაწეული მომსახურების მიმღები არის საწარმო, ორგანიზაცია ან მეწარმე ფიზიკური პირი. შესაბამისად თუ გაიწევა ზემოთ ხსენებული სამშენებლო მომსახურება და მომსახურების მიმღები იქნება არამეწარმე ფიზიკური პირი, ასეთი შემოსავლების დაბეგვრაზე ზემოთ ხსენებული ცვლილება არ ვრცელდება. 

3. გამოიწვევს თუ არა სამშენებლო მომსახურების გაწევა მცირე ბიზნესის სტატუსის გაუქმებას სხვა საქმიანობაზე/შემოსავალზე?

აღსანიშნავია, რომ სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებული შემოსავლების დამატება მოხდა საქართველოს მთავრობის №415-ე დადგენილების დანართ №5-ში (შემოსავლები რაზეც არ ვრცელდება სტატუსი, შემოსავალი არ შედის 500 000 ლარში) და არა დანართ №4-ში, სადაც ჩამოთვლილია ე.წ. აკრძალული საქმიანობები, რისი განხორციელებაც  უპირობოდ იწვევს მცირე ბიზნესის სტატუსის გაუქმებას სხვა საქმიანობაზე.

აქედან გამომდინარე, თუ ფიზიკურ პირს გააჩნია მცირე ბიზნესის სტატუსი სხვა ნებადართულ საქმიანობაზე (მაგ. მცირე საამქრო) და აღნიშნული პირი ასევე გასწევს სამშენებლო მომსახურებას, სამშენებლო მომსახურებაზე მცირე ბიზნესის სტატუსი არ გავრცელდება და ამ საქმიანობიდან მიღებული წლიური მოგება დაიბეგრება 20%-ით, თუმცა აღნიშნული არ გამოიწვევს სტატუსის გაუქმებას პირველ მომსახურებაზე (მცირე საამქრო) და ამ უკანასკნელი საქმიანობიდან მიღებული შემოსავლების დაბეგვრა კვლავინდებურად მოხდება ყოველთვიურად შემოსავლის 1%-იანი განაკვეთით, ამასთან სამშენებლო მომსახურებიდან მიღებული შემოსავლების ჩართვა არ მოხდება 500 000 ლარიანი ზღვარის გაანგარიშებაში.

აქედან გამომდინარე, თუ პირი ეწევა მცირე ბიზნესის სტატუსისთვის ნებადართულ საქმიანობას და ამის პარალელურად გასწევს სამშენებლო მომსახურებას, პირველ საქმიანობაზე მცირე ბიზნესის სტატუსი არ გაუქმდება, რისი გაუქმებაც მოხდებოდა დანართი 4-ით განსაზღვრული საქმიანობის განხორციელების შემთხვევაში (მაგ. სავალუტო ოპერაციები, კონსულტანტი, არქიტექტორი და ა.შ.). 

ზემოხსენებული ცვლილება 2025 წლის 1 თებერვლიდან ამოქმედდება.

საქართველოს მთავრობის N415-ე დადგენილებაში განხორციელებულ ცვლილებას დეტალურად შეგიძლიათ გაეცნოთ ქვემოთ მითითებულ ბმულზე.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://matsne.gov.ge/ka/document/view/6344539?publication=0

 

3.2.აგრო ტურიზმითა და ღვინის ტურიზმით დაკავებული ფიზიკური პირებისთვის მცირე ბიზნესის სტატუსის სტატუსის მოპოვებისა და გაუქმების წესი დამტკიცდა

როგორც ცნობილია აგრო ტურიზმისა და ღვინის ტურიზმით დაკავებული ფიზიკური მიერ  მცირე ბიზნესის სტატუსის მოპოვების შემთხვევაში აღნიშნული სტატუსისთვის დამახასიათებელი წლიური 500 000 ლარიანი ზღვარის ნაცვლად მოქმედებს 700 000 ლარიანი ზღვარი. თუმცა აღნიშნული სტატუსების მიღებისთვის აუცილებელი კრიტერიუმები და სტატუსის მოპოებისა და გაუქმების წესი ამ დრომდე არ არსებობდა. 2024 წლის 30 დეკემბრის მთავრობის  №465 დადგენილებით სწორედ ეს წესი დამტკიცდა.

აღნიშნული წესის მიხედვით აგროტურისტული საქმიანობის სტატუსის მისაღებად, დაინტერესებული პირი უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 88-ე-89-ე მუხლების შესაბამისად, მინიჭებული აქვს მცირე ბიზნესის სტატუსი;

ბ) საკუთრების ან სარგებლობის უფლებით ფლობს ფერმერულ მეურნეობას;

გ) რეგისტრირებულია ფერმერთა რეესტრში;

დ) შეესაბამება ამ დადგენილების და დადგენილების დანართ №1-ით განსაზღვრულ მოთხოვნებს.

ღვინის ტურიზმის საქმიანობის სტატუსის მისაღებად, დაინტერესებული პირი უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 88-ე-89-ე მუხლების შესაბამისად, მინიჭებული აქვს მცირე ბიზნესის სტატუსი;

ბ) არის მესაკუთრე ან მოსარგებლე უძრავი ქონების (ვენახის), სადაც ის აწარმოებს (მათ შორის, წურავს) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტის მდებარეობიდან გამომდინარე ადგილწარმოშობის დასახელების ღვინოს;

გ) შეესაბამება ამ დადგენილების და დადგენილების დანართ №1-ით განსაზღვრულ მოთხოვნებს.

დანართი 1-ის სახით დადგენილია  დამატებით მოთხოვნები რასაც უნდა აკმაყოფილებდნენ აგრო და ღვინის ტურიზმით დაკავებული პირები:

დანართი N1

მუხლი 1. აგროტურისტული საქმიანობის სტატუსის მინიჭების სავალდებულო კრიტერიუმები:

ა) დაინტერესებული პირი ფერმერული მეურნეობის ტერიტორიაზე საკუთარი წარმოებული პროდუქტის გამოყენებით ახორციელებს ჩამოთვლილი ტურისტული მომსახურებიდან ერთ-ერთს მაინც: განთავსება, კვებით მომსახურება, საგანმანათლებლო, შემეცნებითი, გასართობი, რეკრეაციული და სხვა აქტივობა;

ბ) დაინტერესებულ პირს აქვს მოწესრიგებული და ესთეტიკურად გამართული ეზო/კარ-მიდამო;

გ) დაინტერესებულ პირს აქვს სტუმრებისთვის განკუთვნილი ცალკეული სანიტარიული კვანძი (გარდა საყოფაცხოვრებო სანიტარიული კვანძისა).

მუხლი 2. ღვინის ტურისტული საქმიანობის სტატუსის მინიჭების სავალდებულო კრიტერიუმები:

ა) დაინტერესებულ პირს აქვს მოწესრიგებული და ესთეტიკურად გამართული ეზო/კარ-მიდამო, მარანი, სადეგუსტაციო სივრცე, ჰიგიენური სანიტარიული კვანძები (სანიტარიული კვანძი არ უნდა იყოს განთავსებული მარნის სივრცეში ან მის სიახლოვეს და უნდა მდებარეობდეს მისგან მოშორებით. ასევე, მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტს აქვს სტუმრებისთვის განკუთვნილი ცალკეული სანიტარიული კვანძი, გარდა საყოფაცხოვრებო სანიტარიული კვანძისა);

ბ) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტი აღჭურვილია შესაბამისი ღვინის საწარმოო ჭურჭლეულით (ღვინო არ ინახება იმგვარი პლასტმასის ბიდონებში, რომლებიც არ არის განკუთვნილი ღვინის შესანახად. ასევე, მარანში არ გამოიყენება პლასტმასის ჭურჭელი, მაგ., არ ხდება პლასტმასის დიდი ზომის ჭიქით ქვევრიდან ღვინის ამოღება და ა.შ.);

გ) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტზე, მომხმარებლების გამასპინძლებისთვის უნდა იყოს ღვინისთვის შესაბამისი ჭურჭლეული (მაგ.: მინის ან თიხის დოქი, დეკანტერი, თიხის ან მინის სასმისები, ქვევრის შემთხვევაში ღვინის ამოსაღები ორშიმო, ხაპი, ორხელი ან სხვა);

დ) მომხმარებელს სთავაზობს ღვინოსთან დაკავშირებულ ერთზე მეტ მომსახურებას, მათ შორის, სულ მცირე:

დ.ა) ღვინის დეგუსტაციის მომსახურებას;

დ.ბ) ღვინისა და კერძის შეხამების მომსახურებას;

დ.გ) ადგილისთვის დამახასიათებელი კერძების მასტერკლასს;

დ.დ) რთველში მონაწილეობის შესაძლებლობას;

ე) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტი სრული კალენდარული წლის განმავლობაში აწარმოებს დროის ერთ მონაკვეთში მისაღებ სრულწლოვან სტუმართა მაქსიმალური რაოდენობის გამასპინძლებისთვის საკმარის ღვინოს, რომელიც იანგარიშება შემდეგნაირად:

 A x B x C = D

სადაც, 

A = დეგუსტაციის ფარგლებში ერთი ადამიანის მიერ საშუალოდ მოხმარებული ღვინის რაოდენობა (ფორმულაში მუდმივად გამოიყენება 2.5 ლიტრი);

B = დროის ერთ მონაკვეთში მისაღებ ზრდასრულ სტუმართა მაქსიმალური რაოდენობა;

C = მასპინძლობის დღეების რაოდენობა;

D = დროის ერთ მონაკვეთში მისაღებ სტუმართა მაქსიმალური რაოდენობის გამასპინძლებისთვის საკმარისი ღვინის რაოდენობა.

მაგალითი:

მაგალითი მოცემულია შემდეგ დაშვებებზე დაყრდნობით: B = 10, ხოლო C = 182. 

2.5 ლ. x 10 x 182 = 4,550 ლ. 

ვ) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტი ფუნქციონირებს მთელი წლის განმავლობაში უწყვეტად, ყველა სეზონზე;

ზ) მომხმარებელთა მომსახურების ობიექტის ინფრასტრუქტურა სრულად დასრულებულია და უკვე დაწყებულია სტუმრების მიღება;

თ) კვებითი მომსახურების შეთავაზების შემთხვევაში, ობიექტს აქვს მენიუ.

აგრო და ღვინის ტურიზმით დაკავებული ფიზიკური პირების მიერ მიცრე ბიზნესის სტატუსის მოპოვებისთვის საჭირო დოკუმენტაციის, სტატუსის გაუქმების წინაპირობების და სხვა დეტალებისთვის  შეგიძლიათ გაეცნოთ დამტკიცებულ წესს ქვემოთ მითითებულ ბმულზე.

ცვლილების შესახებ დეტალური ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე:

https://infohub.rs.ge/ka/workspace/document/cf2b48a4-51f6-4568-8672-cbcb9c5ff7fa

 

შპს კრესტონ ჯორჯია

მმართველი პარტნიორი                                                             დავით პაპიაშვილი

საგადასახადო აუდიტის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი                     რუსუდან ჭაბუკიანი